кру́тасць

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. кру́тасць
Р. кру́тасці
Д. кру́тасці
В. кру́тасць
Т. кру́тасцю
М. кру́тасці

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кру́тасць ж. кру́тость; см. круты́ I

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кру́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць крутога. Крутасць схілаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

круты́¹, -а́я, -о́е.

1. Абрывісты.

К. бераг ракі.

2. 3 рэзкім, раптоўным змяненнем напрамку.

Крутыя павароты на дарогах.

3. перан. Значны, рашучы.

Крутыя змены.

4. Суровы, строгі.

К. характар.

|| наз. кру́тасць, -і, ж. і круцізна́, -ы́, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кру́тость

1. (обрывистость) кру́тасць, -ці ж.; стро́мкасць, -ці ж.;

2. (внезапность) кру́тасць, -ці ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

обры́вистость

1. абры́вістасць, -ці ж., стро́мкасць, -ці ж., кру́тасць, -ці ж.;

2. перен. абры́вістасць, -ці ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крутизна́ ж.

1. кру́тасць, -ці ж., стро́мкасць, -ці ж.;

2. (круча) кру́ча, -чы ж., стро́ма, -мы ж., абры́ў, -ры́ву м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

круцізна́ ж.

1. (крутасць, пакатасць) Néigung f -, -en;

круцізна́ схі́лу Hángneigung f;

2. (круча) Stéile f -, -n, Stéilheit f -, -en; stéiler Ábhang (спуск)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Прыць ’імклівасць, шпаркасць’ (Нас., Ласт.); ’крутасць, стромкасць, круча’ (Ласт.), прыт ’жвавасць, рухлівасць’ (Бяльк.), рус. прыть ’тс’. Прасл. *prytь > бяссуфікснае вытворнае ад *prъtiti, *pryt(j)ati ’рухацца, корпацца, узнімацца’ (Варбат, Этимология–1971, 10; яе ж, Слав. языкозн., XII, 119), прадстаўленага ў беларускай мове, відаць, толькі палес. пры́тыты (гл. пры́тыць). Праблематычным з’яўляецца далучэнне сюды спріт ’спрыт, жвавасць’ (Бяльк.), а таксама рэканструкцыя ў якасці зыходнай для рус. прыть і бел. прыць формы *sprytъ, крыніцай якой лічыцца гоц. *sprūti < sprauto ’хутка’, параўн. ст.-англ. sprūtan ’даваць парасткі, развівацца’ (Мартынаў, Лекс. Палесся, 16–17); сумненні на гэты конт у Смулковай (Бел.-польск. ізал., 118–120). Аб серб.-харв. pȑtiti гл. Глухак, 507. Гл. таксама пры́тны, пры́ткі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)