Коннікаў А. 12/372

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ко́ннік

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ко́ннік ко́ннікі
Р. ко́нніка ко́ннікаў
Д. ко́нніку ко́ннікам
В. ко́нніка ко́ннікаў
Т. ко́ннікам ко́ннікамі
М. ко́нніку ко́нніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кавалька́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ка́д, ж.

Група коннікаў на прагулцы.

Цыркавая к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спе́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак., каго.

Загадаць або прымусіць спешыцца.

С. коннікаў.

|| незак. спе́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вса́днический ист. / вса́дническое сосло́вие сасло́ўе ко́ннікаў (ве́ршнікаў).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кавалька́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Група коннікаў на прагулцы.

[Фр. cavalcade.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кавалька́да

(фр. cavalcade)

група коннікаў на прагулцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пазлята́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.

1. Зляцець адкуль-н. — пра ўсіх, многіх.

Куры пазляталі з седала.

2. Паляцець, вылецець куды-н. — пра ўсіх, многіх.

Шпакоў не відаць, некуды пазляталі.

3. Зваліцца — пра ўсіх, многіх ці ўсё, многае (разм.).

Шапкі пазляталі з коннікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грана́тчык, ‑а, м.

Разм. Баец, які кідае гранаты. Пачуўся гук, нібы ляснуў пярун. Гэта гранатчыкі кінулі гранаты ў пярэднюю групу коннікаў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Нага́й ’заезд (пры лоўлі рыбы невадам)’: у два нагая ловілі (ТС). Няясна, магчыма, звязана з назвай цюркскага племені поуаі ў Крыме; можна выказаць здагадку, што гэта перанос нейкага вайсковага тэрміна (атака коннікаў асобнымі падраздзяленнямі, эскадронамі?) на спосаб рыбнай лоўлі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)