кле́щи́

1. абцугі́, -го́ў ед. нет; (кузнечные) кле́шчы, -шчаў ед. нет;

2. воен. кле́шчы, -шчаў ед. нет;

клеща́ми не вы́тащить абцуга́мі не вы́цягнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

клещи

Том: 15, старонка: 116.

img/15/15-116_0708_Клещи.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

кле́шчы, -чаў ед. нет

1. (кузнечные щипцы) кле́щи́;

2. (у хомута) клещи́;

3. воен. клещи́;

браць у к. — брать в клещи́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арга́совый арга́савы;

арга́совые клещи́ арга́савыя кляшчы́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абцугі́, -го́ў ед. нет кле́щи; щипцы́;

а́мі не вы́цягнуць — клеща́ми не вы́тащить;

тра́піць у а. — попа́сть в кле́щи;

узя́ць у а. — взять в кле́щи;

трыма́ць у ~га́х — держа́ть в тиска́х; держа́ть в ежо́вых рукави́цах

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АРЗАМА́САЎ Іван Цімафеевіч

(8.8.1922, с. В. Кулікі Ракшынскага р-на Тамбоўскай вобл., Расія — 23.12.1990),

бел. вучоны ў галіне паразіталогіі. Д-р біял. н. (1972). Скончыў Казанскі ун-т (1952). У 1952—54 навук. супрацоўнік заказніка «Белавежская Пушча», з 1958 у Ін-це заалогіі АН Беларусі (у 1981—85 нам. дырэктара). Навук. працы па комплексным даследаванні паразіталагічнай сітуацыі ў прыродных ландшафтах, біялогіі і экалогіі эктапаразітаў — пераносчыкаў трансмісіўных інфекцый, небяспечных для чалавека і с.-г. жывёл.

Тв.:

Иксодовые клещи. Мн., 1961;

Гамазовые клещи фауны Белоруссии. Мн., 1968;

Структура паразитоценозов грызунов геоботанических подзон Белоруссии. Мн., 1983 (разам з І.В.Меркушавай, І.В.Чыкілеўскай).

т. 1, с. 477

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Кле́шчы1 ’шчыпцы для захопу і трымання гарачага металу, абцугі’ (ТСБМ, Бяльк., Мат. Гом., З нар. сл., КЭС, лаг., Жыв. сл., Нар. словатв., Яруш.). Укр. кліщі, рус. клещи ’тс’, балг. клещи, макед. клешти, серб.-харв. кле́шти, славен. kléšče ’тс’, польск. kleszcze, чэш. kleště, славац. kliešte, в.-луж. kléšče, палаб. kleštă ’тс’. Прасл. klešči вытворнае ад klěskati (гукапераймальнае) (Махэк, Slavia, 28, 2, 268; Махэк₂, 255) або да klěščiti ’сціскаць’ (Слаўскі, 2, 212). Гэтыя версіі ў аднолькавай меры ненадзейныя (параўн. Трубачоў, Эт. сл., 10, 21–22).

Кле́шчы2 ’драўляная частка хамута’ (ТСБМ, Мат. Гом., Бяльк., Касп., Маш., Маслен., КЭС, лаг., Сержп. Грам.). Гл. клешчы1.

Кле́шчы3 ’ўключыны’ (Мат. Маг.). Гл. клешчы1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

га́лавы: ~вая кіслата́ хим. га́лловая кислота́;

~выя немато́дызоол. га́лловые немато́ды;

~выя кляшчы́зоол. га́лловые клещи́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

га́лловый / га́лловая кислота́ хим. га́лавая кіслата́;

га́лловая немато́да зоол. га́лавая немато́да;

га́лловые клещи́ зоол. га́лавыя кляшчы́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тра́піць сов.

1. попа́сть, угоди́ть;

т. ка́менем у шы́бу — попа́сть (угоди́ть) ка́мнем в стекло́;

2. (пройти куда-л.) попа́сть;

т. у дом — попа́сть в дом;

3. (у што) попа́сть; оказа́ться (в чём);

т. у бяду́ — попа́сть в беду́;

т. у небяспе́ку — оказа́ться в опа́сности;

4. (на работу, учёбу и т.п.) попа́сть;

т. у авія́цыю — попа́сть в авиа́цию;

5. угоди́ть, угада́ть;

т. на вясе́лле — угоди́ть на сва́дьбу;

т. у ла́пы (ру́кі) — попа́сть в ла́пы (ру́ки);

т. у тон — попа́сть в тон;

т. на во́чы — попа́сться на глаза́;

т. у пераплёт — попа́сть в переплёт;

т. у нямі́ласць — попа́сть в опа́лу;

т. па́льцам у не́ба — попа́сть па́льцем в не́бо;

т. у кіпцюры́ — (чые) попа́сть в ко́гти (кому);

т. у па́стку — попа́сть в лову́шку;

т. пад руку́ — (каму) попа́сться по́д руку (кому);

т. на язы́к — (каму) попа́сть на язы́к (кому);

т. пад нож — попа́сть под нож;

т. у по́ле зро́ку — попа́сть в по́ле зре́ния;

т. у абцугі́ — попа́сть в кле́щи;

т. у гісто́рыю — попа́сть (вли́пнуть) в исто́рию;

~піў лы́сы на пляшы́вагапосл. два сапога́ — па́ра;

~піў у не́рат — ні ўзад ні ўпе́радпогов. ни туда́ ни сюда́;

~піў як лісі́ца ў саладу́хупогов. попа́л как кур во́ щи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)