канстру́кцыя

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. канстру́кцыя канстру́кцыі
Р. канстру́кцыі канстру́кцый
Д. канстру́кцыі канстру́кцыям
В. канстру́кцыю канстру́кцыі
Т. канстру́кцыяй
канстру́кцыяю		 канстру́кцыямі
М. канстру́кцыі канстру́кцыях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

канстру́кцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Будова, узаемнае размяшчэнне частак, дэталей якога-н. збудавання, механізма і пад., а таксама само збудаванне, механізм.

К. моста.

Новая к.

2. Размяшчэнне слоў у мове з пункту гледжання іх граматычнай сувязі; граматычная будова словазлучэнняў.

К. складанага сказа.

Сінтаксічная к.

|| прым. канструкцы́йны, -ая, -ае.

Канструкцыйныя матэрыялы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канстру́кцыя ж., в разн. знач. констру́кция; (о механизме, строении — ещё) устро́йство ср.;

к. мо́ста — констру́кция мо́ста́;

жалезабето́нныя ~цыі — железобето́нные констру́кции;

сінтаксі́чная к. — синтакси́ческая констру́кция

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

канстру́кцыя, ‑і, ж.

1. Будова, узаемнае размяшчэнне частак, дэталей якога‑н. збудавання, механізма і пад. Новая канструкцыя. Канструкцыя станка.

2. часцей мн. (канстру́кцыі, ‑ый). Складанае збудаванне або яго неабходная частка. Жалезабетонныя канструкцыі. □ На збудаваным з лёгкіх стальных канструкцый агрэгаце знаходзілася.. пляцоўка. Паслядовіч.

3. Размяшчэнне слоў у мове з пункту гледжання іх граматычнай сувязі; граматычная будова словазлучэнняў. Прыназоўнікавая канструкцыя. Залежная канструкцыя. Канструкцыя сказа.

[Лац. constructio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канструкцыя,

граматычная.

т. 7, с. 596

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

канструкцыя,

у будаўніцтве.

т. 7, с. 596

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

канстру́кцыя ж.

1. Konstruktión f -, -nen; Báuart f -, -en, Báuweise f -, -n;

жалезабето́нная канстру́кцыя Stáhlbetonbau [-tõ-] m -(e)s, -ten;

збо́рная канстру́кцыя Montágebauweise [-ʒə-] f;

2. грам. Bau m -(e)s, Fügung f -, -en;

канстру́кцыя ска́за Sátzbau m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

канстру́кцыя

(лац. constructio)

1) будова, узаемнае размяшчэнне частак, дэталей якога-н. збудавання, механізма (напр. к. маста, к. самалёта);

2) збудаванне, механізм складанай будовы (напр. жалезабетонная к.); 3)лінгв. спалучэнне слоў у мове (напр. к. сказа).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ВЯНКО́ВАЯ КАНСТРУ́КЦЫЯ ў архітэктуры, сістэма драўляных вянкоў (гарыз. радоў бярвён, брусоў, плах, дыляў), звязаных у вуглах урубкамі, укладзеных адзін на адзін, што ўтвараюць зруб. Пашырана ў лясных раёнах Еўропы з жал. веку. На Беларусі вядома з 2—3 ст. н.э. ў плямён культур штрыхаванай керамікі і днепра-дзвінскай, з 9 ст. — асн. канструкцыя драўляных будынкаў. На такой аснове будавалі жыллё, гасп. і вытв. пабудовы, абарончыя збудаванні (гародні, тарасы, вежы), грамадскія і культавыя будынкі. Вядомы зрубы прамавугольнай, квадратнай (клеці), 8-граннай (гл. Васьмярык), 6-граннай формаў, пастаяннага або пераменнага па вышыні сячэння, ярусныя (чацвярык на чацверыку, васьмярык на васьмерыку і інш.). Спалучэннем некалькіх зрубаў утвараліся падоўжна-восевая, глыбінна-прасторавая, крыжова-цэнтрычная, жывапісна-асіметрычная і інш. кампазіцыі. Вянковую канструкцыю мелі не толькі зрубы, але і іх завяршэнні (гл. ў арт. Закот, Верх, Шацёр). Цяпер вянковую канструкцыю выкарыстоўваюць пераважна ў традыц. нар. жыллі і гасп. пабудовах.

С.А.Сергачоў.

т. 4, с. 390

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

перакры́цце, -я, мн. -і, -яў, н.

Гарызантальная нясучая канструкцыя ў будынку, якая раздзяляе паверхі.

Жалезабетоннае п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)