кана́пка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кана́пка |
кана́пкі |
| Р. |
кана́пкі |
кана́пак |
| Д. |
кана́пцы |
кана́пкам |
| В. |
кана́пку |
кана́пкі |
| Т. |
кана́пкай
кана́пкаю |
кана́пкамі |
| М. |
кана́пцы |
кана́пках |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кана́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.
Памянш. да канапа; невялікая канапа. Свідраль меў звычку пасля работы пераапрануцца ў піжаму і, пакуль жонка згатуе вячэру, паляжаць з газетай на мяккай канапцы, крыху падрамаць. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дива́нчик м., уменьш., разг. кана́пка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
казе́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Двухмесная канапка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
казе́тка
(фр. causette)
двухмесная канапка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
габлява́ны і габлёваны, ‑ая, ‑ае.
Апрацаваны гэблем, рубанкам; гладкі, струганы. Пад паветкай стаялі канапка, варштат, ляжалі акуратна складзеныя габляваныя дошкі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
kanapka
ж.
1. канапка;
pluszowa kanapka — плюшавая канапка;
2. бутэрброд, тартынка;
kanapka z szynką — бутэрброд з шынкай (вяндлінай)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Прадава́чка ’прадаўшчыца’ (ігн., Сл. ПЗБ). Лічыцца калькай літ. pardavėja ’тс’, паралельнай да kasėja ’канапка’, siuvėja ’швачка’ і пад. (Baltistica, 26, 2, 167), параўн., аднак, у Скарыны продавач і балг. продава́чка, што сведчыць аб магчымасці самастойнага утварэння ад прадаваць, гл. прадаць (Цыхун, Зб. памяці Талстога, 1, 329).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
kuszetka
ж.
1. вагон з ляжачымі месцамі;
2. ляжачае месца (у вагоне);
3. уст. канапка, сафа
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
інструме́нт, ‑а і ‑у, М ‑нце, м.
1. ‑а. Усякая прылада для выканання якой‑н. работы. Шыла — шавецкі інструмент. Медыцынскія інструменты. □ Пад паветкай стаялі канапка, варштат, ляжалі акуратна складзеныя габляваныя дошкі і на сцяне віселі розныя сталярскія інструменты: пілкі, гэблі, цыркулі, стамескі. Шамякін.
2. ‑у; зб. Сукупнасць прылад для якой‑н. работы; начынне (у 1 знач.). Перш-наперш.. [Маня] вельмі ж актыўна перакапала шуфляду, дзе хаваўся бацькаў хатні інструмент. Якімовіч. — Не забывайся, што, апрача дваццаці пальцаў, у нас ніякага інструменту няма, — заўважыў Мірон. Маўр.
3. ‑а; перан.; чаго. Сродак для дасягнення чаго‑н. Талент — гэта толькі інструмент, які дорыць чалавеку прырода. Адамовіч. Армія.. заставалася паслухмяным інструментам у руках рэакцыйнага генералітэту і Стаўкі. «Полымя».
4. ‑а. Тое, што і музычны інструмент. Вочы.. [Чарноцкага] ўпалі на піяніна, ён падыходзіць да інструмента, адкрывае, задуменна стукае пальцамі па клавіятуры, бярэ акорд. Чорны.
•••
Музычны інструмент — апарат, які служыць для стварэння музычных гукаў пэўнага тэмбру.
Шанцавы інструмент (ваен.) — набор інструментаў для акопвання: лапата, кірка, тапор і пад.
[Лац. instrumentum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)