калчада́н

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. калчада́н
Р. калчада́ну
Д. калчада́ну
В. калчада́н
Т. калчада́нам
М. калчада́не

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

калчада́н, -у, м.

Руда, якая складаецца пераважна з сярністых мінералаў.

Серны к.

Медны к.

|| прым. калчада́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калчада́н, -ну м., мин. колчеда́н;

○ жале́зны к. — желе́зный колчеда́н;

ме́дны к. — ме́дный колчеда́н;

чо́рны к. — чёрный колчеда́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

калчада́н, ‑у, м.

Агульная назва мінералаў, якія з’яўляюцца сярністымі, мыш’яковістымі, а таксама сурмяністымі злучэннямі металаў (жалеза, медзі і інш.). Серны калчадан. Жалезны калчадан. Медны калчадан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калчада́н м мін Kies m -(e)s, -e;

ме́дны калчада́н Kúpferkies m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

калчада́н

(фр. calcedoine, ад гр. Chalkedon = назва горада ў Малой Азіі)

агульная назва мінералаў, якія з’яўляюцца сярністымі, мыш’яковістымі, а таксама сурмяністымі злучэннямі металаў (жалеза, медзі і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Калчада́н ’агульная назва мінералаў, якія з’яўляюцца сярністымі, мыш’яковістымі, а таксама сурменістымі злучэннямі металаў’ (ТСБМ). Тэрмін запазычан з рус. мовы, дзе праз франц. calcédoine узыходзіць да с.-лац. calcidonius, chalcedonius lapis. У сваю чаргу апошняе да χαλκηδών — мясцовай назвы ў Малай Азіі, прым. χαλκηδόνιος гл. Мацэнаўэр, Cizí sl., 210, дзе ў сувязі з рус. халцедон звяртаецца ўвага на рознае паходжанне рус. слоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жалезны калчадан

т. 6, с. 417

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

медны калчадан

т. 10, с. 250

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мыш’яковы калчадан

т. 11, с. 55

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)