Званочкі (муз. інструмент) 7/310

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ЗВАНО́ЧКІ,

1) аркестравы ўдарны самагучальны муз. інструмент. Складаецца з 25—32 храматычна настроеных метал. пласцінак, размешчаных у 2 рады ў пляскатай скрыні; верхні рад адпавядае чорным клавішам фартэпіяна, ніжні — белым. Дыяпазон залежыць ад колькасці пласцінак. Гук здабываецца ўдарамі 2 метал. (радзей драўляных) малаточкаў або пры дапамозе клавіятуры фартэпіяннага тыпу.

2) Стараж. інструмент тыпу малога звона (выш. да 15—20 см). Вядомы ў культавых рытуалах (у краінах Лац. Амерыкі, Паўд. і Паўд.-Усх. Азіі, далёкаўсх. рэгіёна) і побыце (пастухоўскім, школьным), у паштовай службе. У Расіі найб. вядомы валдайскія З. (ямшчыцкія, паддужныя).

т. 7, с. 35

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

звано́чак

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. звано́чак звано́чкі
Р. звано́чка звано́чкаў
Д. звано́чку звано́чкам
В. звано́чак звано́чкі
Т. звано́чкам звано́чкамі
М. звано́чку звано́чках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бо́мы, -аў, адз. бо́ма, -ы, ж.

Званочкі ў выглядзе полых металічных шарыкаў з кавалачкамі металу ўсярэдзіне, якія прымацоўваюцца да хамута ці дугі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шумавы́, -а́я, -о́е (спец.).

1. гл. шум¹.

2. Які ўтварае гучныя рознахарактарныя гукі.

Шумавыя музычныя інструменты (трашчоткі, лыжкі, талеркі, званочкі, кастаньеты і пад.). Ш. аркестр (які складаецца з ударных і шумавых інструментаў). Шумавое афармленне радыёперадачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

bluebell

[ˈblu:bel]

n.

сі́нія звано́чкі (кве́ткі)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пабра́згваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Бразгаць час ад часу. Пабразгваць ключамі. □ Недзе пабразгвалі бляшаныя званочкі. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

найбо́лей, прысл.

Тое, што і найбольш. З усіх птушак найболей падаюць голас [у лесе] сініцы. Звіняць бесклапотна, як званочкі. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бу́бня ’бубновая масць у картах’ (Нас.), бу́бы, бу́бна, бубня́ (Бяльк.). Рус. бу́бны, укр. бу́бна. Лічыцца запазычаннем з чэш. bubny ’тс’ (літаральна званочкі’, таму што на картах адпаведнай масці былі памаляваныя іменна званочкі). Унбегаун, BSL, 48 (2), 95–96; Шанскі, 1, Б, 209. Але Рудніцкі, 229 (услед за Агіенкам і іншымі), лічыць гэта не запазычаннем, а ўтварэннем прама ад бу́бен (матывацыя назвы тая ж).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

глакеншпі́ль

(ням. Glockenspiel, ад Glocke = званочак + Spiel = ігра)

ударны музычны інструмент, гукі якога імітуюць званочкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)