Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
журча́цьнесов. журча́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
журча́цьіжурчэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чы́ць; незак.
1. Пра ваду: пераліваючыся, ствараць аднастайныя булькатлівыя гукі.
Пад гарой журчаў ручаёк.
2.перан. Аднастайна, ціха гучаць (пра гутарку).
|| наз.журча́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
журча́цьіжурчэ́ць, ‑чыць; незак.
Ствараць аднастайныя булькатлівыя гукі; цурчаць (пра бягучую ваду). Ціха журчала ў лозах вада, шапацеў леташні сухі чарот.Краўчанка.//перан. Аднастайна, ціха гучаць (пра голас, людскую гаворку). Словы англічаніна ліліся лёгка і журчэлі, нібы лагодны ручаёк, але камандзіру дывізіі слухаць іх было непрыемна.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Журча́ць, журчэць ’цурчаць’ (Сл. паўн.-зах.). Рус.журча́ть, укр.журча́ти (параўн. дзюрча́ти ’тс’), в.-луж.žurčeć ’тс’, славац.žurčať ’тс’. Утворана ад гукапераймальнай асновы *geu‑, якая суадносіцца з *gō̆u̯‑ (гл. гук, гаварыць, гутарыць) з пашырэннем ‑r‑ і суфіксальным ‑k‑ (як гук) > ‑č‑ перад ‑ě‑ti. Гл. жук, жужэць. Паводле Шанскага (1, Д, Е, Ж, 300), гукапераймальнае журчь + ати (параўн. гурк, урчать, ворчать). Праабражэнскі (1, 238–239), Фасмер (2, 68) указваюць на гукапераймальны характар слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
журча́ць, журчэ́ць ríeseln vi; múrmeln vi (паэт.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зажурча́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чы́ць; зак.
Пачаць журчаць.
Зажурчаў ручай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
журча́тьнесов.журча́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
журчэ́цьнесов., см.журча́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
журчэ́ць,
гл.журчаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)