Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
драпе́жнік
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
драпе́жнік |
драпе́жнікі |
| Р. |
драпе́жніка |
драпе́жнікаў |
| Д. |
драпе́жніку |
драпе́жнікам |
| В. |
драпе́жніка |
драпе́жнікаў |
| Т. |
драпе́жнікам |
драпе́жнікамі |
| М. |
драпе́жніку |
драпе́жніках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
драпе́жнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Драпежная жывёліна.
Лясныя драпежнікі.
2. перан. Драпежны (у 2 знач.) чалавек.
3. перан. Той, хто нажываецца на абрабаванні каго-н., на раскрадванні грамадскага набытку.
|| ж. драпе́жніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
|| прым. драпе́жніцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
vermin [ˈvɜ:mɪn] n. pl.
1. шко́днікі, шко́дныя жывёлы; драпе́жнікі
2. паразі́ты
3. гультаі́, ло́дары
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
драпе́жнік, ‑а, м.
1. Драпежная жывёліна. Лясныя драпежнікі. □ Не даўшы падорліку апамятацца, сіваграк узняўся вышэй і кінуўся на драпежніка зверху, збіваючы яго з курсу і адганяючы ад ялін. В. Вольскі. А колькі жукоў-плывунцоў, гэтых драпежнікаў, што знішчаюць рыбіных малькоў. Чарнышэвіч.
2. перан. Пра чужаземных захопнікаў, жорсткіх эксплуататараў і пад. — Нас пагналі буржуі, багатыры, дваране, тыя самыя прадстаўніка багатых класаў, у чыіх руках была ўлада, тыя самыя драпежнікі, што выцягалі з нас жылы і без вайны. Колас. За войны, на якія не скупілася першая палова гэтага стагоддзя, драпежнікі, уварваўшыся часова на нашу зямлю, рабавалі яе, як маглі. Дуброўскі.
3. перан. Пра таго, хто па-грабежніцку адносіцца да агульнага дабра, скарыстоўвае яго для асабістай нажывы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АЛІГАФА́ГІ
[ад аліга... + ...фаг(і)],
жывёлы, якія спажываюць вельмі абмежаваны набор кармоў. Да іх належаць многія членістаногія, чэрві, малюскі, рыбы, птушкі, млекакормячыя. Найб. пашыраны ў трапічных лясах. У фауне Беларусі алігафагі ёсць сярод насякомых (клубеньчыкавыя даўганосікі, каларадскі жук), павукоў, кляшчоў, чарвей, рыб, птушак (насякомаедныя — асаед звычайны, драпежнікі-рыбаеды — скапа, драпежнікі-арнітафагі — ястраб-перапёлачнік, ястраб-цецяроўнік), млекакормячых (траваедныя, пладаедныя і інш.). Гл. таксама Манафагі, Паліфагі.
т. 1, с. 255
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
по́мста, ‑ы, ДМ ‑сце, ж.
Адплата за прычыненае зло. Ідуць, закованыя ў сталь, На нас драпежнікі і каты... Народ, на бой рашучы устань! Устань для помсты і расплаты! Крапіва. // Жаданне адпомсціць. І ў самых запаветных тайніках .. [Міхасёвай] мары гарыць яшчэ незгасальная іскра помсты самому каменданту .. за смерць бацькі. Якімовіч.
•••
Кроўная помста — помста забойствам за забойства сваяка як перажытак родавага ладу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каэвалю́цыя
(ад ка- + эвалюцыя)
сумесная эвалюцыя розных, але біялагічна цесна звязаных відаў (напр. паразіты і іх гаспадары, драпежнікі і здабыча, апыляльнікі і апыляемыя расліны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэліфо́ны
(н.-лац. thelyphones)
атрад арахнідаў, членістаногія жывёлы даўжынёй да 75 мм з падоўжанымі галавагрудзьмі і членістым брушкам, пашыраныя ў тропіках і субтропіках; начныя драпежнікі, якія паядаюць насякомых.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пратазо́а
(ад прата- + гр. zoon = жывёла)
падцарства аднаклетачных жывёл; жывуць у вадаёмах, балотах, вільготнай глебе; здольныя да фотасінтэзу або жывяцца гатовымі арганічнымі рэчывамі, ёсць драпежнікі і паразіты; прасцейшыя (параўн. метазоа).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)