Дзялільная галоўка 3/171; 4/218
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
дзялі́льны, -ая, -ае.
1. Які адносіцца да дзялення (у 2 знач.).
2. Прызначаны для нанясення дзяленняў (у 4 знач.; спец.).
Д. цыркуль.
Дзялільная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дели́тельный мат., техн. дзялі́льны;
дели́тельная маши́на дзялі́льная машы́на;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзялі́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
дзялі́льны |
дзялі́льная |
дзялі́льнае |
дзялі́льныя |
| Р. |
дзялі́льнага |
дзялі́льнай
дзялі́льнае |
дзялі́льнага |
дзялі́льных |
| Д. |
дзялі́льнаму |
дзялі́льнай |
дзялі́льнаму |
дзялі́льным |
| В. |
дзялі́льны (неадуш.)
дзялі́льнага (адуш.) |
дзялі́льную |
дзялі́льнае |
дзялі́льныя (неадуш.)
дзялі́льных (адуш.) |
| Т. |
дзялі́льным |
дзялі́льнай
дзялі́льнаю |
дзялі́льным |
дзялі́льнымі |
| М. |
дзялі́льным |
дзялі́льнай |
дзялі́льным |
дзялі́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дзялі́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да дзялення (у 2 знач.).
2. Спец. Прызначаны для нанясення дзяленняў (у 3 знач). Дзялільны цыркуль. Дзялільная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ДЗЯЛІ́ЛЬНЫЯ МАШЫ́НЫ І ПРЫСТАСАВА́ННІ.
Дзялільная машына — станок для нанясення дзяленняў (штрыхоў) на лінейках, шкалах прылад, растрах і інш. Найб. пашыраны аўтам. разцовыя машыны для нанясення лінейных і вуглавых шкал на вымяральных інструментах і прыладах. Дзялільная галоўка — прыстасаванне металарэзных (пераважна фрэзерных) станкоў для павароту на пэўны вугал дэталі, якая апрацоўваецца. Бываюць мех. і аптычныя. З іх дапамогай фрэзеруюць упадзіны паміж зубамі зубчастых колаў і рэжучых інструментаў, апрацоўваюць шматграннікі і інш. Дзялільныя прыстасаванні служаць для дакладнага паварочвання або прасоўвання дэталей пры апрацоўцы і вымярэнні паверхняў, наразанні шліцаў, спіральных пазоў і інш. Да іх адносяцца механізмы павароту сталоў разметачна-расточных, зубастругальных і інш. станкоў, а таксама барабанаў, рэвальверных галовак. На універсальных дзялільных прыстасаваннях звычайна апрацоўваюць складаныя дэталі. Для дакладных вымярэнняў яны аснашчаюцца мікраскопам.
т. 6, с. 138
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)