Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даўгавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
даўгавы́ |
даўгава́я |
даўгаво́е |
даўгавы́я |
| Р. |
даўгаво́га |
даўгаво́й
даўгаво́е |
даўгаво́га |
даўгавы́х |
| Д. |
даўгаво́му |
даўгаво́й |
даўгаво́му |
даўгавы́м |
| В. |
даўгавы́ (неадуш.)
даўгаво́га (адуш.) |
даўгаву́ю |
даўгаво́е |
даўгавы́я (неадуш.)
даўгавы́х (адуш.) |
| Т. |
даўгавы́м |
даўгаво́й
даўгаво́ю |
даўгавы́м |
даўгавы́мі |
| М. |
даўгавы́м |
даўгаво́й |
даўгавы́м |
даўгавы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даўгавы́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да доўгу (у 2, 3 знач.). Даўгавая залежнасць. Даўгавое абавязацельства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
доўг, до́ўгу і даўгу́, мн. даўгі́, даўго́ў, м.
1. Тое, што пазычана (пераважна грошы).
Вярнуць д.
2. Абавязак перад кім-н.
Яго д. — сачыць за чысцінёй.
◊
Не застацца ў даўгу ў каго — адплаціць тым самым.
Аддаць апошні доўг — развітацца з нябожчыкам; прысутнічаць пры яго пахаванні.
|| прым. даўгавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Даўга́ва
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Даўга́ва |
| Р. |
Даўга́вы |
| Д. |
Даўга́ве |
| В. |
Даўга́ву |
| Т. |
Даўга́вай
Даўга́ваю |
| М. |
Даўга́ве |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
долгово́й пазыко́вы; даўгавы́;
долговы́е су́ммы даўгавы́я су́мы;
долгово́е обяза́тельство пазыко́вае (даўгаво́е) абавяза́цельства.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ЛАТГА́ЛЫ,
старажытнабалцкае племя, ад якога паходзіць этн. назва латышоў. Насялялі ўсх. частку сучаснай Латвіі па правым беразе Даўгавы (Зах. Дзвіны). Межавалі і кантактавалі з лівамі на 3, селамі і земгаламі на Пд, крывічамі на У, эстамі на Пн. Займаліся земляробствам і жывёлагадоўляй. У 10—11 ст. у васальнай залежнасці ад Полацка і Пскова. У пач. 13 ст. заняволены ням. рыцарамі-крыжакамі. У «Хроніцы Лівоніі» Генрыха Латвійскага (1224—27) Л. наз. яшчэ латвійцамі. Гл. таксама Латгале.
т. 9, с. 154
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЭЛС (Bels) Альберт Артуравіч
(сапр. Цыруліс Яніс; н. 6.5.1938, Яўнмежплепях, воласць Ражапы, Латвія),
латышскі пісьменнік. Засл. дз. культуры Латвіі (1982). У 1967—69 вучыўся на Вышэйшых курсах сцэнарыстаў у Маскве. Друкуецца з 1964. Прадстаўнік псіхал. рамана. Духоўны свет чалавека, узаемаадносіны асобы і грамадства даследуе ў раманах «Следчы» (1967), «Клетка» (1972), «Голас таго, хто кліча» 91973), «Карані» (1982), «Людзі ў лодках» (1987). На бел. мову творы Б. перакладалі В.Сёмуха (у зб. «Сучасныя латышскія апавяданні», 1978), В.Рабкевіч (у зб. «Песня Даўгавы», 1986).
А.Рожкалне.
т. 3, с. 384
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ДА́ЎГМАЛЕ,
гарадзішча жал. веку і ранняга сярэднявечча (канец 1-га тыс. да н.э. — канец 12 ст.) у Латвіі. За 22 км на У ад Рыгі, на левым беразе Зах. Дзвіны (Даўгавы). Месца перасячэння заходнядзвінскага шляху з сухапутным шляхам з Пд і Пн, значная ч. якога праходзіла праз Беларусь. Даследаваў у 1966—70 В.А.Уртанс. Знаходкі (сканд., герм., слав., фін., балцкія, візант., араб. вырабы, зах.-еўрап. манеты) даюць падставу сцвярджаць, што Д. было буйным рамесным і гандл. цэнтрам, да 10 ст. належала земгалам, у 11—12 ст. заселена этнічна змешаным насельніцтвам.
т. 6, с. 66
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)