гузы́р
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
		
	
		
			|  | адз. | мн. | 
	
	
		
			| Н. | гузы́р | гузыры́ | 
		
			| Р. | гузыра́ | гузыро́ў | 
		
			| Д. | гузыру́ | гузыра́м | 
		
			| В. | гузы́р | гузыры́ | 
		
			| Т. | гузыро́м | гузыра́мі | 
		
			| М. | гузыры́ | гузыра́х | 
		
Крыніцы:
	
		krapivabr2012,
		nazounik2008,
		piskunou2012,
		sbm2012,
		tsbm1984.
 Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс) 
гузы́р, -ра́ м., обл. ко́мель, гузы́рь
 Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс) 
гузы́р, ‑а, м.
Абл. Ніжняя частка (снапа, ствала і пад.); камель. На гузыры той сухастоіны Наросты чорныя адны. Вітка. Кабеты пазатыкалі сярпы ў гузыры снапоў. Сачанка.
 Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.) 
Прысцё́л ’камель, гузыр’: у прысцёл ’каласамі на гузыры (укладка снапоў ячменю, проса на полі для высушвання)’ (ТС). Бязафіксны дэрыват ад *прысла́ць (гл. слаць): ’тое, чым сцелюць’ — ’камель, гузыр (снапа)’.
 Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017) 
Вузы́р ’камель снапа’ (Сцяц.). Гл. гузы́р ’тс’ з заменай г на в у выніку атаясамлівання першага гука з пратэзай. Клец. вузы́р ’вузкі канец бервяна’ (Нар. лекс.) у выніку народна-этымалагічнага збліжэння з вузкі або самастойнае ўтварэнне ад таго ж кораня па тыпу пухір.
 Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017) 
Вужла́к ’нарасць, жаўлак’ (БРС). Няясна. Магчыма, ад гуз, гузак ’нарасць, жаўлак, шышка’ з іншай суфіксацыяй і заменай г на в у выніку ўспрымання яго як пратэзы (гл., напр., вугнявіць з гугнявіць і дыял. вузыр ’камель снапа’ з гузыр ’тс’). Параўн. каш. gužel, gužlak ’шышка, нарасць’.
 Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017) 
Ву́здзер ’ніжняя частка снапа’ (івац., Жыв. сл.), ву́здэр, у́здэр ’частка снапа ад перавясла да зрэзу’ (пін., Шатал.), ву́здро, вздро, вузды́р ’тс’ (брэсц., Нар. лекс.). Ад гузы́р ’тс’ з пераасэнсаваннем пачатковага г у якасці пратэтычнага і заменай яго в‑ пратэзай; параўн. гузды́р ’тс’ (лун., Шатал.), д устаўное, як у здрачо́к ’зрэнка’ і пад. Параўн. вузы́р.
 Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017) 
Ву́сялка ’шнур для дзіцячай калыскі’ (брэсц., Нар. лекс.), ву́селкы ’почапкі’ (брэсц., З нар. сл.), гу́сялка ’адна з вяровачак, на якую падвешваецца калыска; вяроўка, якая прывязваецца абодвума канцамі да калыскі, служыць для калыхання нагою’ (драг., З нар. сл.), усялка ’тс’ (кобр., Нар. лекс.). Няясна; калі прыняць у якасці зыходнай форму з пачатковым в, то хутчэй за ўсё да во́сілка ’почапка, дужка (напр., у вядры)’, аднак пры гэтым узнікаюць пэўныя фармальныя цяжкасці ў адносінах вакалізму (пры тлумачэнні пераходу і або е ў я); пры зыходнай форме з г, магчыма, ад гу́сяць — «спешчанай» дзеяслоўнай формы да гу́шкаць ’калыхаць’; ’падкідаць’, тады формы з в у выніку змены ўспрынятага ў якасці пратэзы пачатковага г, параўн. вузы́р ’ніжняя частка снапа’ < гузы́р ’тс’ і інш.
 Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)