гравірава́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
гравірава́нне |
| Р. |
гравірава́ння |
| Д. |
гравірава́нню |
| В. |
гравірава́нне |
| Т. |
гравірава́ннем |
| М. |
гравірава́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гравірава́нне ср. гравирова́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гравірава́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. гравіраваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
ГРАВІРАВА́ННЕ
(ад ням. gravieren франц. graver выразаць на чым-небудзь),
выразанне арнаменту, выявы, надпісу і інш. на паверхні цвёрдых матэрыялаў (метал, косць, камень, дрэва, шкло і інш.) разцамі ці інш. спец. інструментамі. Вядома са стараж. часоў у многіх народаў: гравіраванне на метале кубачынскіх майстроў (Дагестан), чукоцкае гравіраванне па косці і інш. Пры гравіраванні на метале і шкле ўжываецца траўленне кіслотамі. Гравіраваны малюнак бывае пукаты або заглыблены. Гравіраванне выкарыстоўваюць у вытворчасці друкарскіх формаў у гравюры, ювелірным мастацтве, аздабленні шклянога і хрусталёвага посуду, зброі. Можа спалучацца з чаканкай, ліццём, залачэннем, чарненнем, эмалямі.
На Беларусі вядома з каменнага веку (ювелірныя вырабы з геам. гравіраваным арнаментам). У 11—13 ст. пашырана гравіраванне геам. і сюжэтнага характару па метале, косці, дрэве, камені. У 15—18 ст. гравіраванне арнаментальнага і сюжэтнага характару аздаблялі царк. начынне, кніжныя абклады і інш. У 17—18 ст. гравіраванымі гербамі, партрэтамі, пейзажамі, надпісамі ўпрыгожвалі ўзоры ўрэцка-налібоцкага шкла. Металічныя вырабы 19 ст. вызначаюцца чаргаваннем дробнаўзорыстага гравіраванага дэкору з вял. ўчасткамі чыстай паверхні. У наш час у тэхніцы гравіравання працуюць некаторыя майстры-ювеліры.
Я.М.Сахута.
т. 5, с. 382
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
гравірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., што.
Выразаць узоры, надпісы на якім-н. цвёрдым прадмеце, матэрыяле.
Г. партрэт.
Г. надпіс на гадзінніку.
|| зак. вы́гравіраваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны і награвірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны (спец.).
|| наз. гравірава́нне, -я, н. і гравіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
|| прым. гравірава́льны, -ая, -ае і гравіро́вачны, -ая, -ае.
Гравіравальныя інструменты.
Гравіровачныя работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гравирова́ние гравірава́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ксілагра́фія, -і, ж.
Гравіраванне на дрэве, а таксама сама гравюра на дрэве або адбітак з такой гравюры.
|| прым. ксілаграфі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
engraving [ɪnˈgreɪvɪŋ] n.
1. гравю́ра
2. гравірава́нне, гравіро́ўка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
etching [ˈetʃɪŋ] n.
1. гравю́ра, афо́рт
2. гравірава́нне; гравіро́ўка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)