гні́сці

дзеяслоў, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гнію́ гніё́м
2-я ас. гніе́ш гніяце́
3-я ас. гніе́ гнію́ць
Прошлы час
м. гні́ў гнілі́
ж. гніла́
н. гніло́
Загадны лад
2-я ас. гні́й гні́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час гніючы́

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гні́сці несов.

1. гнить; тлеть; (о трупах — ещё) разлага́ться;

2. перен. гнить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гні́сці і гніць, гнію́, гніе́ш, гніе́; гніём, гніяце́, гнію́ць; гніў, гніла́, -ло́; незак.

1. Станавіцца гнілым пад уздзеяннем мікраарганізмаў.

Сена гніе.

2. перан. Цяжка жыць, гібець.

Г. у акопах.

|| зак. згні́сці і згніць, -гнію́, -гніе́ш, -гніе́.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гні́сці і гніць, гнію, гніеш, гніе; пр. гніў, ‑ла, ‑ло; незак.

1. Разбурацца, станавіцца гнілым ад дзеяння мікраарганізмаў. Гніць у зямлі. □ На зямлі гніюць пакрытыя мохам камлі лясных волатаў. В. Вольскі. [Леўчык] ніколі добра не з’еў, не знасіў добрай адзежыны, а ў самога свіран дабра гніе. Чарнышэвіч. // перан. Занепадаць, разлагацца. Сацыялістычная сістэма развіваецца, капіталістычная — гніе.

2. перан. Цярпець гора, мукі; гібець. Гніць у турме. Гніць у акопах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гні́сці, гніць (БРС, Шат., Касп.). Рус. гнить, укр. гни́ти, польск. gnić, чэш. hníti, серб.-харв. гњи̏ти, балг. гни́я, ст.-слав. гнити. Прасл. *gniti (чаргуецца з *gnojь, гл.). Роднаснымі лічацца ст.-в.-ням. gnitan ’расціраць’, ст.-грэч. χνίει ’распадацца на дробныя кавалачкі’. Падрабязна Трубачоў, Эт. сл., 6, 176–177; гл. таксама Фасмер, 1, 421–422; Слаўскі, 1, 302–303. Вытворныя гнілы́, гніль (*gnitъ, *gnilь) маюць прасл. характар (Трубачоў, там жа’, 174–176).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гні́сці, гніць (ver)fáulen vi (s), vermódern vi (s); verwésen vi (s) (труп)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

згні́сці гл. гнісці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

згні́ць гл. гнісці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

згніва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

Гнісці, падвяргацца гніенню.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гніць несов., см. гні́сці

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)