гарачыня́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. гарачыня́
Р. гарачыні́
Д. гарачыні́
В. гарачыню́
Т. гарачынёй
гарачынёю
М. гарачыні́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

гарачыня́, -і́, ж.

1. Гарачае, моцна нагрэтае паветра.

У хаце была г.

Ну і г. сёлета ў ліпені!

2. Цеплыня арганізма, выкліканая прылівам крыві ў час моцнага душэўнага ўзбуджэння.

Усё цела налілося гарачынёй.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гарачыня́ ж.

1. жара́, жар м.; зной м.;

2. перен. жар м.; стра́стность; пы́лкость;

г. пачу́ццяў — жар (стра́стность, пы́лкость) чувств

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарачыня́, ‑і, ж.

1. Высокая тэмпература паветра, нагрэтага сонцам, печчу і інш. З поля.. шугалі хвалі гарачага паветра. Сцяпан ажно захлынуўся ад гарачыні. Шамякін. Ад печы дыхала гарачынёй. Алешка. // Гарачы летні час; спёка. Над палеткамі вісіць жнівеньская гарачыня. Васілевіч.

2. Цеплыня, якая выклікаецца ў целе прылівам крыві ў час моцнага душэўнага ўзрушэння. Затросся дзед Талаш. Ком гарачыні пакаціўся дзесь у сярэдзіне каля сэрца. Колас.

3. перан. Парыў, запал. Гарачыня пачуццяў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарачыня́ ж Hítze f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

спёка, -і, ДМ спёцы, ж.

Моцная гарачыня ў паветры, нагрэтым сонцам; спякота.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уто́мны, -ая, -ае (разм.).

Які даводзіць да стомы, зморанасці.

Утомная дарога.

Утомная гарачыня.

|| наз. уто́мнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спяко́та, -ы, ДМ -ко́це, ж. (разм.).

Высокая тэмпература паветра, нагрэтага сонцам; спёка, гарачыня.

На дварэ стаіць с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неміласэ́рны, -ая, -ае.

1. Бязлітасны, суровы.

Н. чалавек.

2. перан. Вельмі моцны, незвычайны (пра што-н. непрыемнае, адмоўнае; разм.).

Неміласэрная гарачыня.

|| наз. неміласэ́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыпа́р, -у, м.

1. Гарачыня ад нагрэтага сонцам паветра.

Паўдзённы п.

2. Напружаная летняя праца ў час касьбы, жніва.

Жніўны п.

Экзаменацыйны п. (перан.).

|| прым. прыпа́рны, -ая, -ае.

Прыпарная пара.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)