Галандскае каралеўства 7/503
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
гала́ндскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
гала́ндскі |
гала́ндская |
гала́ндскае |
гала́ндскія |
| Р. |
гала́ндскага |
гала́ндскай
гала́ндскае |
гала́ндскага |
гала́ндскіх |
| Д. |
гала́ндскаму |
гала́ндскай |
гала́ндскаму |
гала́ндскім |
| В. |
гала́ндскі (неадуш.)
гала́ндскага (адуш.) |
гала́ндскую |
гала́ндскае |
гала́ндскія (неадуш.)
гала́ндскіх (адуш.) |
| Т. |
гала́ндскім |
гала́ндскай
гала́ндскаю |
гала́ндскім |
гала́ндскімі |
| М. |
гала́ндскім |
гала́ндскай |
гала́ндскім |
гала́ндскіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
а́нгла-гала́ндскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
а́нгла-гала́ндскі |
а́нгла-гала́ндская |
а́нгла-гала́ндскае |
а́нгла-гала́ндскія |
| Р. |
а́нгла-гала́ндскага |
а́нгла-гала́ндскай
а́нгла-гала́ндскае |
а́нгла-гала́ндскага |
а́нгла-гала́ндскіх |
| Д. |
а́нгла-гала́ндскаму |
а́нгла-гала́ндскай |
а́нгла-гала́ндскаму |
а́нгла-гала́ндскім |
| В. |
а́нгла-гала́ндскі (неадуш.)
а́нгла-гала́ндскага (адуш.) |
а́нгла-гала́ндскую |
а́нгла-гала́ндскае |
а́нгла-гала́ндскія (неадуш.)
а́нгла-гала́ндскіх (адуш.) |
| Т. |
а́нгла-гала́ндскім |
а́нгла-гала́ндскай
а́нгла-гала́ндскаю |
а́нгла-гала́ндскім |
а́нгла-гала́ндскімі |
| М. |
а́нгла-гала́ндскім |
а́нгла-гала́ндскай |
а́нгла-гала́ндскім |
а́нгла-гала́ндскіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Галяндэ́рскі ’галандскі’ (Нас.). Параўн. укр. (Грынч.) голе́ндерський ’тс’, голен́дер ’галандзец’ (у Цімчанкі гл. голендерский, алендерскый). Запазычанне з польск. holenderski ’тс’ (аб польск. слове гл. Брукнер, 172). Сюды адносіцца і галяндэ́ршчына ’галандскае палатно’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́ба ’бавоўна’ (Сцяшк. МГ). Бясспрэчна, запазычанне з польск. weba ’вельмі тонкае ільняное палатно; галандскае палатно’ (а гэта з ням. Webe ’тканіна, кусок палатна’, да weben ’ткаць’). Параўн. і чэш. véba ’гатунак тонкага палатна’ (< ням.; Махэк₂, 680).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БАТА́ЎСКАЯ РЭСПУ́БЛІКА.
Існавала ў 1795—1806 на тэр. Нідэрландаў. Утворана ў студз.—сак. 1795 пасля ўступлення сюды франц. рэсп. войскаў і паўстання мясц. насельніцтва. Назва паходзіць ад герм. племені батаваў, якое ў старажытнасці засяляла тэр. Нідэрландаў. Ваен.-паліт. саюз (1795) з Францыяй вызначыў залежнасць ад яе Батаўскай рэспублікі. Унутрыпаліт. жыццё адметнае вострай барацьбой паміж рознымі паліт. плынямі і слаямі буржуазіі. У 1806 Напалеон І ператварыў Батаўскую рэспубліку ў Галандскае каралеўства (1806—10), зрабіўшы каралём свайго брата Луі (Людовіка) Банапарта.
т. 2, с. 348
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАЛА́НДЫЯ
(Holland),
гістарычная вобласць на З Нідэрландаў. Утварылася ў 10 ст. як графства. У 1299—1354 аб’яднана з графствам Генегаў (Эно). У 1433—77 у складзе Бургундыі. З 1477 (канчаткова з 1482) пад уладай Габсбургаў, адна з 17 правінцый Нідэрландаў гістарычных. Найб. эканамічна развітая правінцыя (сукнаробства, рыбалоўства, мараходства, суднабудаванне, гандаль), адыграла вядучую ролю ў Нідэрландскай буржуазнай рэвалюцыі, у ходзе якой утворана незалежная Рэспубліка Злучаных правінцый (наз. таксама Галандская рэспубліка або проста Галандыя) з эканам. і паліт. ядром у Галандыі. У 1806—10 існавала залежнае ад Францыі Галандскае каралеўства на чале з Луі Банапартам. У складзе сучаснага Каралеўства Нідэрландаў (з 1830; неафіцыйна наз. Галандыя) падзяляецца на 2 правінцыі — Паўн. (адм. цэнтр г. Харлем) і Паўд. (адм. цэнтр г. Гаага).
т. 4, с. 450
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)