выціна́нка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
выціна́нка |
выціна́нкі |
| Р. |
выціна́нкі |
выціна́нак |
| Д. |
выціна́нцы |
выціна́нкам |
| В. |
выціна́нку |
выціна́нкі |
| Т. |
выціна́нкай
выціна́нкаю |
выціна́нкамі |
| М. |
выціна́нцы |
выціна́нках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ВЫЦІНА́НКА,
выстрыганка, ажурны ўзор, выразаны з рознакаляровай паперы. Радзіма выцінанкі — Стараж. Кітай, у 18—19 ст. былі пашыраны ў многіх народаў Еўропы. У беларусаў выкарыстоўваліся з канца 19 ст. для аздаблення інтэр’ера жылля (фіранкі на вокны, падзоры на паліцы, вушакі дзвярэй, бардзюры на рамы і інш.), на З Беларусі чорнымі ці паліхромнымі выцінанкамі аздаблялі беленыя сцены. Паводле кампазіцыі бел. выцінанкі падзяляюцца на замкнёныя (квадратныя, шматвугольныя, круглыя сурвэткі, якія выразалі з веерападобна складзенага ў 8—16 разоў аркуша паперы), рапортныя (паперу складвалі гармонікам, у выніку атрымліваліся фіранкі, падзоры) і сіметрычныя (выразалі з паперы, складзенай папалам, атрымлівалі аздобы на сцены з 2 сіметрычных палавін, напр. птушкі вакол дрэва або вазона). Найб. пашырэнне мелі аднаколерныя выцінанкі, часам — шматслойныя паліхромныя. Узоры пераважна геаметрычныя, радзей раслінныя, зааморфныя, антрапаморфныя, падобныя на вышываныя або маляваныя.
Я.М.Сахута.
т. 4, с. 328
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Выціна́нка ’папяровая фіранка з выразанымі ўзорамі’ (З нар. сл., гродз.). З польск. wycinanka ’тс’ (Крамко, З нар. сл.), якое да wycinać (гл. тнуць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выціна́нкі, ‑нанак; адз. выцінанка, ‑і, ДМ ‑наяцы, ж.
Ажурны малюнак, узор, выразаны з паперы. // Папяровыя фіранкі з выразанымі ўзорамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
выціна́нкі, -на́нак мн. (ед. выціна́нка ж.) обл. рису́нки, узо́ры, вы́резанные из бума́ги; бума́жные занаве́ски с вы́резанными узо́рами
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)