Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́тварыцьсов., разг. сотвори́ть, учини́ть, вы́творить (шалость и т.п.)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́тварыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць.
Зак.да вытвараць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вытвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., што (разм.).
Вырабляць, тварыць, вычвараць.
В. розныя штукі.
|| зак.вы́тварыць, -ру, -рыш, -рыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вытвара́ць, вы́тварыць
1. produzíeren vt, erzéugen vt;
2.разм.ánstellen vt, ánrichten vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
вы́творитьсов., разг.вы́тварыць, вы́чварыць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
навытвара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Разм.Вытварыць, учыніць шмат чаго‑н. недарэчнага. Навытвараць глупства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Наспаку́дзіць ’надаесці’ (карэл., Сцяшк. Сл.). Няясна; заканчэнне слова ідэнтыфікуецца з дзеясловам -нудзіць, што ўваходзіць у склад пракудзіць ’вытварыць, вычварыць’; рус.проку́дить ’тс’, параўн. польск.przekudzić ’псаваць, надаядаць, наганяць нуду’, славен.kuditi ’лаяць, ганіць’, серб.-харв.ку́дити ’тс’, балг.ку́дя ’тс’ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вытво́рнік (БРС). Ад вытварыць, тварыць. Калька рус.производи́тель (Крукоўскі, Уплыў, 121). Калькамі Крукоўскі (там жа) лічыць і іншыя дэрываты ад гэтага кораня: вытво́рца, вытво́рчасць, вытво́рчы. Але ў апошнім выпадку практычна нельга размежаваць калькі і магчымыя запазычанні, адпаведна калькі, з польскай мовы; параўн. польск.wytwórczy, wytwórca, wytwórczość.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вытвара́ць ’вырабляць штукі, свавольнічаць’ (БРС, Нас., Касп., Шат., Бяльк., Янк. III, Мядзв.). Рус.вытворя́ть, укр.витворя́ти ’тс’. Утворан як форма незакончанага трывання дзеяслова вы́тварыць, які ад тварыць (параўн. польск.wytworzyć ’зрабіць, стварыць’) (гл. Шанскі, 1, В, 235). Семантычны зрух ’тварыць’ > ’рабіць што-небудзь незвычайнае’ атрымаўся, відавочна, не пры пераходзе ў прастамоўна-аргатычнае асяроддзе ўжывання (Шанскі, там жа), а з’явіўся вынікам эліпса словазлучэння вытвараць штукі, свавольства, дзе дзеяслоў выступае ў сваім прамым значэнні.