вы́рвацца, -рвуся, -рвешся, -рвецца; -рвіся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адарвацца, аддзяліцца.

Вырваўся гузік у паліто.

2. Сілай вызваліцца, выйсці адкуль-н.

В. з палону.

Нарэшце мы вырваліся ў тэатр (перан.: знайшлі час).

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выйсці на паверхню адкуль-н. (пра што-н., што паказваецца, прарываецца адразу).

Полымя вырвалася з коміна.

Вырвалася прызнанне.

4. Аддзяліўшыся ад іншых, пераадольваючы перашкоды, выйсці куды-н.

Гоншчык вырваўся наперад.

|| незак. вырыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́рвацца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́рвуся вы́рвемся
2-я ас. вы́рвешся вы́рвецеся
3-я ас. вы́рвецца вы́рвуцца
Прошлы час
м. вы́рваўся вы́рваліся
ж. вы́рвалася
н. вы́рвалася
Загадны лад
2-я ас. вы́рвіся вы́рвіцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́рваўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́рвацца сов.

1. прям., перен. вы́рваться;

в. з рук — вы́рваться из рук;

в. з-пад прыгнёту — вы́рваться из-под гнёта;

2. (стремительно выйти наружу) вы́рваться;

по́лымя ~валася з ко́міна — пла́мя вы́рвалось из трубы́;

стогн ~ваўся з грудзе́й — стон вы́рвался из груди́;

3. (отделиться) вы́рваться, оторва́ться; (выскользнуть, выпасть) вы́дернуться;

гу́зік ~ваўся — пу́говица вы́рвалась (оторвала́сь);

цвік ~ваўся — гвоздь вы́дернулся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́рвацца, ‑рвуся, ‑рвешся, ‑рвецца; зак.

1. Вызваліцца ад таго, што ўтрымлівае. — Во дзівак! — Віцька ўхапіўся за маю руку, трымаў моцна, мабыць, баяўся, што я вырвуся і ўцяку. Асіпенка. // (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аказацца непрымацаваным. У Валі зноў гузік у сукенцы вырваўся. Васілевіч.

2. Вызваліцца, пазбавіцца ад якога‑н. уціску, прыгнёту, абмежавання, уплыву. Не было на чым вельмі разгарнуцца, але рада была Аўдоля, што хоць з гэтага пекла вырвалася: «Сама сабе гаспадыня, што захачу, зраблю». Крапіва. Андрэй з начальнікам штаба і камандзірамі атрадаў павольна ішоў між стромкіх, светлабокіх соснаў і аглядваў тых, каму ўдалося вырвацца з блакады. Кулакоўскі. // Пакінуць што‑н., выйсці адкуль‑н. Вырвацца з дому. □ Памерці, вядома, .. [Цярэміна] не хацеў, заўжды прагнуў жыць, тройчы спрабаваў вырвацца на волю. Быкаў.

3. Апынуцца, аказацца далёка наперадзе. Калі не зловяць нас [салдат] сёння, то за ноч мы вырвемся далёка. С. Александровіч. // Апярэдзіць каго‑н. у спаборніцтве. Валілі лес, тралявалі на конях. Не лепш і не горш за іншых. Ілля ж адразу вырваўся наперад. Мяжэвіч.

4. Імгненна з’явіцца, выйсці на паверхню, з сілай прарвацца. Выбух. У цемру вырваўся сноп яркага святла. Шамякін. З брандспойта вырваўся моцны струмень вады. Васілёнак. // Паказацца нечакана адкуль‑н. З-за крайняй хаты раптам вырвалася парка коней. Асіпенка. // Міжвольна вылецець (пра словы, гукі і пад.). Сцёпку самому падабаліся гэтыя словы, і самае важнае тут тое, што вырваліся яны самі сабою, не надумана. Колас. — Ты [Малашкін] не поп, каб я табе спавядаўся, — вырвалася ўрэшце ў Чухноўскага. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́рвацца

1. sich lósreißen* аддз..; sich befréien (вызваліцца); entschlüpfen vi (s) (выслізнуць, уцячы);

вы́рвацца напе́рад éinen Vórsprung gewínnen* (тс. перан.);

2. перан. (пра пачуцці, словы і г. д.) entschlüpfen vi (s), entfáhren* vi (s);

у мяне́ вы́рвалася сло́ва mir ist ein Wort entschlüpft [heráusgerutscht];

стогн вы́рваўся з яго́ грудзе́й ein Séufzer entráng sich séiner Brust; er tat éinen tíefen Séufzer

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вырыва́цца гл. вырвацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́слізнуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.

Слізгануўшыся, выпасці, вырвацца.

Шост выслізнуўся з рук.

|| незак. выслі́згвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́рваться сов.

1. вы́рвацца;

вы́рваться из рук вы́рвацца з рук;

вы́рваться из окруже́ния вы́рвацца з акружэ́ння;

вы́рвалось сло́во вы́рвалася сло́ва;

2. (оторваться) вы́драцца, мног. павыдзіра́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́вергнуцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -нецца; зак. (кніжн.).

Вырвацца, выйсці знутры чаго-н.

Вывергнуўся агонь з вулкана.

|| незак. вывярга́цца, -а́ецца.

|| наз. вывяржэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вырыва́цца

‘да вырвацца’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вырыва́юся вырыва́емся
2-я ас. вырыва́ешся вырыва́ецеся
3-я ас. вырыва́ецца вырыва́юцца
Прошлы час
м. вырыва́ўся вырыва́ліся
ж. вырыва́лася
н. вырыва́лася
Загадны лад
2-я ас. вырыва́йся вырыва́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час вырыва́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)