вы́жыць¹, -жыву, -жывеш, -жыве; зак.

Застацца жывым пасля цяжкай хваробы, ранення і пад.

Ранены выжыў.

◊

Выжыць з розуму (разм.) — страціць памяць, здольнасць усведамляць.

|| незак. выжыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выжыва́нне, -я, н.

Барацьба за в. чалавецтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́жыць², -жыву, -жывеш, -жыве; -жыты; зак., каго (што) (разм.).

Прымусіць пакінуць свой дом, вымусіць пайсці адкуль-н.

В. жыльца.

В. са службы.

|| незак. выжыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выжыва́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́жыць

‘застацца жывым’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́жыву вы́жывем
2-я ас. вы́жывеш вы́жывеце
3-я ас. вы́жыве вы́жывуць
Прошлы час
м. вы́жыў вы́жылі
ж. вы́жыла
н. вы́жыла
Загадны лад
2-я ас. вы́жыві вы́жывіце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́жыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́жыць

‘прымусіць пакінуць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́жыву вы́жывем
2-я ас. вы́жывеш вы́жывеце
3-я ас. вы́жыве вы́жывуць
Прошлы час
м. вы́жыў вы́жылі
ж. вы́жыла
н. вы́жыла
Загадны лад
2-я ас. вы́жыві вы́жывіце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́жыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́жыць I сов. вы́жить;

хво́ры вы́жыў — больно́й вы́жил

вы́жыць II сов. вы́жить;

в. з до́му — вы́жить и́з дому

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́жыць ​1, ‑жыву, ‑жывеш, ‑жыве; зак.

Застацца жывым пасля цяжкай хваробы, ранення і пад. Хворы выжыў. □ Таполі абламала [бура] голле, паздзірала кару, але таполя выжыла — шуміць во і шуміць. М. Стральцоў. Марылін Манро нейкім цудам пашанцавала выжыць у гэтым пекле эксплуатацыі, нажывы і бізнесу. Новікаў.

•••

Выжыць з розуму — страціць памяць, здольнасць усведамляць.

вы́жыць ​2, ‑жыву, ‑жывеш, ‑жыве; зак., каго-што.

Прымусіць пакінуць свой дом, месца працы і пад.; выгнаць адкуль‑н. Выжыць з хаты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́жыць ’застацца жывым’ (БРС, Нас., Касп., Бяльк.); ’выслужыць, зарабіць што-небудзь’ (Нас.), вы́жыты ’дамагчыся свайго прытворствам, капрызам’ (Клім.). Гл. жыць. Параўн. рус. дыял. вы́жить ’выслужыць, зарабіць што-небудзь’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выжыва́ць, вы́жыць

1. (застацца жывым) am Lében bléiben*;

2. разм. (выгнаць адкуль-н.) vertréiben* vt; heráusdrängen vt (выцясняць); sich (D) j-n vom Hálse scháffen (адвязацца ад каго-н.);

◊

выжыва́ць з ро́зуму разм. den Verstánd verlíeren*; schwáchsinnig wérden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

выжыва́ць¹ гл. выжыць¹.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выжыва́ць² гл. выжыць².

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)