Вераб’іная ноч, гл. Рабінавая ноч

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ВЕРАБ’І́НАЯ НОЧ,

тое, што рабінавая ноч.

т. 4, с. 93

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

верабі́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да вераб’я. Вераб’інае гняздо. Вераб’іная чарада.

2. у знач. наз. вераб’і́ныя, ‑ых. Атрад птушак, да якога адносяцца вераб’і, ластаўкі, дразды, пеначкі і пад.

•••

Вераб’іная ноч гл. ноч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вераб’і́ны

прыметнік, прыналежны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вераб’і́ны вераб’і́ная вераб’і́нае вераб’і́ныя
Р. вераб’і́нага вераб’і́най
вераб’і́нае		 вераб’і́нага вераб’і́ных
Д. вераб’і́наму вераб’і́най вераб’і́наму вераб’і́ным
В. вераб’і́ны (неадуш.)
вераб’і́нага (адуш.)		 вераб’і́ную вераб’і́нае вераб’і́ныя (неадуш.)
вераб’і́ных (адуш.)
Т. вераб’і́ным вераб’і́най
вераб’і́наю		 вераб’і́ным вераб’і́нымі
М. вераб’і́ным вераб’і́най вераб’і́ным вераб’і́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вераб’і́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вераб’і́ны вераб’і́ная вераб’і́нае вераб’і́ныя
Р. вераб’і́нага вераб’і́най
вераб’і́нае		 вераб’і́нага вераб’і́ных
Д. вераб’і́наму вераб’і́най вераб’і́наму вераб’і́ным
В. вераб’і́ны (неадуш.)
вераб’і́нага (адуш.)		 вераб’і́ную вераб’і́нае вераб’і́ныя (неадуш.)
вераб’і́ных (адуш.)
Т. вераб’і́ным вераб’і́най
вераб’і́наю		 вераб’і́ным вераб’і́нымі
М. вераб’і́ным вераб’і́най вераб’і́ным вераб’і́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падмо́кнуць, ‑не; зак.

Крыху намокнуць. Валёнкі падмоклі. □ Калі падмокнуць запалкі, мы папаскачам .. сёння, відаць, будзе для нас вераб’іная ночка. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

верабе́й, -б’я́, мн. -б’і́, -б’ёў, м.

Невялікая птушка атрада вераб’іных з карычнева-шэрым апярэннем, якая жыве пераважна паблізу чалавека.

◊

Стрэляны або стары верабей — вопытны, бывалы чалавек.

|| памянш. верабе́йка, -і, мн. -і, -аў, м.

|| прым. вераб’і́ны, -ая, -ае.

Вераб’іная ноч (кароткая летняя ноч, а таксама ноч з бесперапыннай навальніцай і зарніцамі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

воробьи́ный вераб’і́ны;

◊

воробьи́ная ночь вераб’і́ная ноч;

коро́че воробьи́ного но́са караце́йшы за вераб’і́ную дзю́бку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вераб’і́ны Spérlings-, Spátzen-;

вераб’і́ная ноч (ноч з маланкай і грымотамі) fínstere, von Wétterleuchten erhéllte Nacht

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

звіць, саўю, саўеш, саўе; саўём, саўяце; зак., што.

1. Скручваючы, уючы пасмы, ніці, вырабіць што‑н. Звіць вяроўку. □ На такой гаспадарцы, як наша, зімой работы няшмат. Дроў прывезці, звіць пастронкі ці лейцы, лапці падшыць, даць каню і карове — і ўсё. Брыль. // Зрабіць, сплятаючы што‑н. Звіць вянок з кветак. // Зляпіць, збудаваць гняздо (пра птушак). Пад дахам нашага дома, у вузенькай шчыліне франтона, вераб’іная пара звіла сабе гняздо. Гарбук.

2. Зматаць у клубок; наматаць на што‑н. Звіць ніткі ў клубок.

3. Матаючы, зняць з чаго‑н.; разматаць. Звіць ніткі са шпулькі. Звіць пражу з матавіла.

•••

Звіць (сабе) гняздо — а) завесці сям’ю; уладкаваць жыццё. Часам думаю такое: Мо звіла гняздо ты з кім Пад вясковаю страхою Ці пад дахам гарадскім... Кусянкоў; б) пасяліцца, прыжыцца дзе‑н. Каліну перанеслі ў кабінет дырэктара, дзе паспеў ужо звіць сабе гняздо камендант, і палажылі на мяккую канапу. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)