ва́льс

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ва́льс ва́льсы
Р. ва́льса ва́льсаў
Д. ва́льсу ва́льсам
В. ва́льс ва́льсы
Т. ва́льсам ва́льсамі
М. ва́льсе ва́льсах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вальс, -а, мн. -ы, -аў, м.

Плаўны танец трохдольнага размеру, а таксама музыка ў рытме такога танца.

|| прым. ва́льсавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вальс м. вальс

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вальс вальс, род. ва́льса м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вальс, ‑а, м.

1. Плаўны парны танец трохдольнага размеру. Пары кружацца ў вальсе.

2. Музычны твор трохдольнага размеру. Канцэртны вальс А. Глазунова.

[Фр. valse.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вальс 2/584

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ВАЛЬС

(франц. valse, ням. Walzer ад walzen кружыцца),

парны танец, засн. на плаўным кружэнні ў спалучэнні з паступальным рухам. Муз. памер 34, радзей ​3/8, ​6/8. Тэмп вар’іруецца ад павольнага да ўмерана хуткага. Паходзіць ад ням., аўстр., чэшскіх нар. танцаў тыпу лендлера. Узнік у 2-й пал. 18 ст., на пач. 19 ст. пашырыўся па ўсёй Еўропе, стаў адным з самых папулярных танцаў. Найб. вядомы т.зв. венскі вальс (І.Ланер, І.Штраус-бацька, І.Штраус-сын). Разнавіднасць вальса — павольны вальс-бастон. Як сцэн. форма выкарыстоўваецца ў оперы, балеце, аперэце, музыцы да драм. спектакляў, стаў самаст. формай арк., фп. музыкі, асновай песень, рамансаў, цыклічных твораў (сюіты, сімфоніі). На Беларусі вядомы з 2-й пал. 19 ст. ў гарадскім і сял. побыце. У наш час — неад’емная частка нар. танц. і муз.-інстр. рэпертуару. У жанр вальса значны ўклад зрабілі бел. кампазітары М.Аладаў, А.Багатыроў, Р.Бутвілоўскі, Я.Глебаў, В.Залатароў, І.Лучанок,С.Картэс, Р.Пукст, Дз.Смольскі, Э.Ханок і інш.

І.Дз.Назіна.

т. 3, с. 493

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вальс м. Wálzer m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вальс

(фр. valse)

плаўны парны танец трохдольнага памеру, а таксама музычны твор у такім рытме.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Вальс (БРС, Сцяц.), ва́льса (Бяльк.), ва́льец (Інстр. III). Праз польск. walc < франц. valse да ням. Walzer (Фасмер, 1, 270; Шанскі, 1, В, 14; Рудніцкі, 1, 301, 305).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)