Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
блёкат, -ту м., бот. белена́ж.;
◊ ~ту нае́ўся — прост., груб. белены́ объе́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
блёкат, ‑у, М ‑каце, м.
Ядавітая расліна сямейства паслёнавых з шырокімі лістамі і жоўтымі кветкамі; выкарыстоўваецца ў медыцыне. Пад платамі вырасла густая і высокая крапіва, а за імі шыракалісты зялёны блёкат.Галавач.
•••
Блёкату аб’есцісягл. аб’есціся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БЛЁКАТ
(Hyoscyamus),
род кветкавых раслін сям. паслёнавых. Каля 20 відаў. Пашыраны ў Еўропе, Азіі, Афрыцы, на Канарскіх і Азорскіх а-вах. На Беларусі на сметніках і пустках, каля жылля і дарог зрэдку трапляецца блёкат чорны (Н. niger).
Адна- і двухгадовыя густаапушаныя травяністыя расліны са стрыжнёвым коранем і непрыемным пахам. Сцябло клейкае ад залозістых валаскоў. Лісце чаргаванае, падоўжана-яйцападобнае, лопасцевае або буйназубчастае, прыкаранёвае звычайна ў разетцы. Кветкі двухполыя, лейкападобныя, у канцавых аблісцелых завітках. Плод — двухгнездавая каробачка. Лек. (спазмалітычны і болепатольны сродак, лісце ўваходзіць у састаў прэпаратаў асматол і аэрон) і ядавітыя расліны, маюць алкалоіды групы атрапіну — атрапін, скапаламін, гіясцыямін (найб. у насенні), тлусты і эфірны алей.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
блёкатм Bílsenkraut n -(e)s;
◊ ён блёкату нае́ўсяразм еr ist nicht recht bei Trost, er ist übergeschnappt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Блёкат расліна блёкат чорны, Hyoscyamus niger L.’ (Кіс., Шат., Касп., Нас., Бяльк., Шн., Бейл., Сцяшк. МГ, БРС, Янк. БП, Гарэц.), блёкот, ’тс’ (Маш., 135), блёкат ’высокі бур’ян’ (Мядзв.); таксама ’дуднік лясны, Angelica silvestris L.’ (Кіс.). Укр.бле́кіт, бле́кот, блекота ’тс’, таксама ’Aethusa; Cicuta’. Рус.блёкот, блекота́, польск.blekot, чэш.дыял.blekot ’Aethusa’, славац.bľakot. Паводле Махэка (Махэк, Jména rostl., 160; Махэк₂, 56), звязана з гукапераймальным дзеясловам тыпу blekotati (расліна вельмі ядавітая і выклікае галюцынацыі з бяссэнсавым балбатаннем). Іншая версія (Праабражэнскі, 1, 28–29; Рудніцкі, 144): да і.-е.*bhleik‑ і да т. п. ’ззяць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
белена́ж., бот.блёкат, -ту м.;
◊
белены объе́лсягруб., прост. блёкату нае́ўся;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Bílsenkraut
n -(e)s бат.блёкат, дурнап’я́н
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
lulek
м.бат.блёкат (Hyoscyamus L.)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Мардоўнік ’блёкат чорны, Hyoscyamus niger L.’ (гродз., Кіс.). Да мардава́ць < ст.-бел.мордъ ’смерць’: расліна мае атрутныя ўласцівасці.