БАРСТО́К Марына

(Марыя Мікітаўна; 15.4.1916, в. Наркавічы Верхнядзвінскага р-на Віцебскай вобласці — чэрв. 1994),

бел. крытык і літ.-знавец. Канд. філал. н. (1950). Скончыла БДУ (1945). Настаўнічала. У 1949—53 і 1959—78 у Ін-це л-ры АН Беларусі. Друкавалася з 1934. Аўтар даследаванняў пра творчасць Я.Коласа, П.Глебкі, П.Броўкі, Я.Маўра, М.Танка, Г.Бураўкіна, кніг «Вывучэнне творчасці Кузьмы Чорнага ў школе» (1959; 2-е выд. 1973), «Максім Багдановіч» (1961; 3-е выд. 1991). Адзін з аўтараў «Гісторыі беларускай савецкай літаратуры» (т. 2, 1966), дапаможніка для студэнтаў ВНУ «Беларуская дзіцячая літаратура» (1966, 2-е выд. 1980) і інш. Пісала вершы.

Тв.:

Адзінства і разнастайнасць сучаснай беларускай паэзіі. Мн., 1973.

І.У.Саламевіч.

т. 2, с. 318

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

загна́насць, ‑і, ж.

Стан загнанага; забітасць, прыніжанасць. Міхалка нясе ў сабе адбітак.. страшэннай беднасці, загнанасці і прыніжанасці. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вымага́льнік, ‑а, м.

Той, хто вымагае што‑н. Міхалка паддаецца спакусе, становіцца памагатым і вымагальнікам, нават захапляецца сваёй роляй. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

антыграма́дскі, ‑ая, ‑ае.

Шкодны для інтарэсаў грамадства; варожы грамадству. [Скуратовіч, Седас] — гэта людзі, у якіх на першае месца выступае антыграмадская звярыная сутнасць. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змо́ўшчык, ‑а, м.

Удзельнік якой‑н. змовы. Міхалка становіцца змоўшчыкам і пасобнікам кулака, жадаючы мець ад гэтага як мага больш карысці. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

своекары́слівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць своекарыслівага; імкненне да асабістай выгады, карысці. Своекарыслівасць разлікаў. □ Не прамату і дзіцячую непасрэднасць, а своекарыслівасць і хітрасць бачылі з самага пачатку ў паводзінах Міхалкі. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заскару́зласць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан заскарузлага. Працэс нараджэння новага характару пісьменнік бачыў у барацьбе новага са старым унутры самога чалавека праз пераадоленне.. адасобленасці і заскарузласці, узрошчаных старой, дарэвалюцыйнай вёскай. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

метады́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да методыкі. Метадычны кабінет. □ Асноўны метадычны прынцып на ўроку, як і раней, франтальная работа з класам. Барсток.

2. Планамерны, строга паслядоўны. Аднекуль даляталі ўпартыя і метадычныя ўдары молата па жалезе. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акупі́ць, акуплю, акупіш, акупіць; зак., што.

Вярнуць патрачаныя на што‑н. сродкі; пакрыць выдаткі даходам. Цаліна дала дзяржаве самы ганны хлеб, а новыя саўгасы ўжо здолелі акупіць затраты, зробленыя на іх заснаванне. Барсток. // перан. Разм. Выкупіць, скупіць, загладзіць. Паправіць памылку і акупіць віну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяссі́лле, ‑я, н.

1. Недахоп, адсутнасць фізічных сіл; крайняя слабасць. Часам мільгалі ў ваччу нейкія чорныя кропкі. Камісар апускаў у бяссіллі галаву, прынікаючы ўсім целам да нагрэтага сонцам насцілу. Лынькоў.

2. Няздольнасць, немагчымасць зрабіць што‑н.; бездапаможнасць. Зося рабіла ўсё магчымае, каб дапамагчы мужу,.. але хутка пераканалася ў сваім бяссіллі. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)