Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
аско́лак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м.
Тое, што і аскепак.
Асколкі шкла.
А. мінулага (перан.).
|| прым.аско́лачны, -ая, -ае.
Асколачная бомба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аско́лак, -лка м. оско́лок
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аско́лак, ‑лка, м.
Адколаты ад чаго‑н. кавалак. Асколак каменя, гранаты. □ Даходзяць толькі гукі — выццё снарадаў, скрогат выбухаў, сіпенне асколкаў...Мележ.Сярод лужыны валяліся асколкі цудоўнай Сонінай чарніліцы.Курто.//перан.; чаго. Тое, што захавалася ад мінулага, зніклага. Асколкі старога свету. □ Трухлявая салома і паркан — Далёкае мінуўшчыны асколкі.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аско́лакм
1. Splítter m -s, -, Schérbe f -, -n; Brúchstück n -(e)s, -e;
аско́лак снара́да Splítter m, Granátsplitter m;
2. (мінулага) Überrest m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Аско́лак. Рус.оско́лок, укр.оско́лок, оскі́лок ’тс’, славен.oskȃłek ’стрэмка’, чэш.oskolek з рускай мовы. Ст.-рус.осколъ ’скала’. Фасмер (3, 160) указвае на сувязь з щель, скала, колоть, г. зн. на належнасць да і.-е.*(s)kel‑/(s)kol‑; такую ж сувязь канстатуе і Аткупшчыкоў (Из истории, 114). Шанскі (КЭСРЯ, 315) удакладняе словаўтварэнне осколить ’ашчыпаць, абцясаць’ > оскол, ад якога памяншальнае осколок (формы осколить, оскол фіксуе Даль), прычым у осколить «корань той самы, што ў колоть» (КЭСРЯ), відавочна, осколить азначала ’абкалоць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
оско́локаско́лак, -лка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)