апаві́ ць , апаўю́ , апаўе́ ш, апаўе́ ; апаўём, апаўяце́ , апаўю́ ць; апаві́ ў, -віла́ , -ло́ ; апаві́ ты; зак. , каго-што.
1. Абвіць, абматаць каго-, што-н. чым-н.
Стужка апавіла галаву дзяўчыны.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв. ) перан. Пакрыць з усіх бакоў, ахутаць (дымам, туманам і пад. ), ахапіць.
Лагчыну і лес апавіў туман.
3. перан. Ахапіць, абняць.
Лёгкі сум апавіў сэрца.
|| незак. апавіва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| звар. апаві́ цца , апаўю́ ся, апаўе́ шся, апаўе́ цца; апаўёмся, апаўяце́ ся, апаўю́ цца; апаві́ ўся, -віла́ ся, -ло́ ся; незак. апавіва́ цца , -а́ юся, -а́ ешся, -а́ ецца.
Сэрца апавіваецца смуткам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
апаві́ ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
апаўю́
апаўё́ м
2-я ас.
апаўе́ ш
апаўяце́
3-я ас.
апаўе́
апаўю́ ць
Прошлы час
м.
апаві́ ў
апавілі́
ж.
апавіла́
н.
апавіла́ апавіло́
Загадны лад
2-я ас.
апаві́
апаві́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час
апаві́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
апаві́ ць сов.
1. обви́ ть; опу́ тать;
сту́ жка ~віла́ галаву́ дзяўчы́ ны — ле́ нта обвила́ го́ лову де́ вушки;
то́ нкая павуці́ нка ~віла́ траву́ — то́ нкая паути́ нка опу́ тала (обвила́ ) траву́ ;
2. перен. оку́ тать; обня́ ть;
тума́ н ~ві́ ў лагчы́ ну — тума́ н оку́ тал лощи́ ну;
усё ~ві́ ў начны́ змрок — всё оку́ тал (о́ бнял) ночно́ й мрак;
лёгкі сум ~ві́ ў сэ́ рца — лёгкая грусть обняла́ се́ рдце
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апаві́ ць , апаўю, апаўеш, апаўе; апаўём, апаўяце; зак. , што .
1. Абматаць, абкруціць што‑н. чым‑н. Апавіць галаву стужкай. // Размясціць вакол чаго‑н., абкружыць. Здаецца, недарэчным было да гэтых вочак-васількоў, да льняных кудзеркаў, што вянком апавілі твар яе [Ганнін] белы, браўнінг пры поясе, маленькая карабінка за плячыма, кулямётная стужка цераз плячо... Нікановіч . // Аплесці сабой (аб раслінах).
2. перан. Пакрыць з усіх бакоў, ахугаць; заслаць (дымам, туманам). Лісце алае засыпае роў, Пушчу чорную апавіў туман. Караткевіч . Ціхі ночы спакой усё наўкол апавіў. Гурло . // Ахапіць, абняць (пра пачуцці). Невыразна лёгкі, як дымок, сум апавіў сэрца. Мурашка .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апавіва́ ць , апаві́ ць
1. (абматаць , абкруціць ) umwí ckeln vt (чым -н mit D ); umschlí ngen* vt ; umwí nden* vt ;
2. (ахутаць ) é inwickeln vt , é inhüllen vt (чым -н in A ); umhüllen vt (mit D )
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
апавіва́ ць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да апавіць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апаві́ ты , ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад апавіць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблы́ тацца , ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Апавіць , абматаць сябе чым‑н. Аблытацца рамянямі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмата́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е; -а́ ны; зак. , каго-што.
Абкруціць, апавіць чым-н. некалькі разоў.
А. шыю шалікам.
|| незак. абмо́ тваць , -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абмо́ тванне , -я, н. і абмо́ тка , -і, Д М -тцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аблы́ таць , -аю, -аеш, -ае; -аны; зак. , каго-што.
1. Абматаць, апавіць , абвязаць чым-н.
А. дротам.
2. перан. Падпарадкаваць сабе.
А. павуцінай даўгоў.
3. перан. Прывабіць, прылашчыць, увесці ў зман.
А. чарамі.
|| незак. аблы́ тваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)