амо́ніевы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. амо́ніевы амо́ніевая амо́ніевае амо́ніевыя
Р. амо́ніевага амо́ніевай
амо́ніевае		 амо́ніевага амо́ніевых
Д. амо́ніеваму амо́ніевай амо́ніеваму амо́ніевым
В. амо́ніевы (неадуш.)
амо́ніевага (адуш.)		 амо́ніевую амо́ніевае амо́ніевыя (неадуш.)
амо́ніевых (адуш.)
Т. амо́ніевым амо́ніевай
амо́ніеваю		 амо́ніевым амо́ніевымі
М. амо́ніевым амо́ніевай амо́ніевым амо́ніевых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

амо́ніевы аммо́ниевый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

амо́ній, -ю, м.

1. Аднавалентная група атамаў азоту і вадароду, якая ўваходзіць у састаў многіх солей.

Сернакіслы а.

2. Парашок, які ўжыв. замест дражджэй.

|| прым. амо́ніевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аммо́ниевый амо́ніевы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГАЛЫ́Н,

комплексныя злучэнні, крышталегідраты двайных сульфатаў саставу M​1M​III(SO4)2∙12H2O ці M​I2SO4 × M2​III(SO4)3∙24H2O (M​I — адназарадны катыён: Na​+, K​+, Rb​+, Cs​+, NH4​+ і інш.; M​III — трохзарадны катыён: Al​3+, Cr​3+, Fe​3+, Ga​3+ і інш.). Існуюць таксама селенатны галын саставу M​IM​III(SeO4)2∙12H2O і т.зв. псеўдагалын, які ўтвараюць двухзарадныя катыёны, напр. FeSO4xAl2(SO4)3∙24H2O.

Вядома некалькі дзесяткаў галынаў. Пры звычайных умовах устойлівыя крышт. рэчывы з вяжучым, кіслым смакам. На ўласцівасці галынаў больш значна ўплывае адназарадны катыён M​+, У галынаў, якія маюць аднолькавы катыён M​3+, у радзе Na, K, NH4, Rb, Cs растваральнасць у вадзе памяншаецца, т-ра плаўлення і тэрмічная ўстойлівасць павялічваюцца (напр., алюманатрыевы галын мае tпл 61 °C, алюмацэзіевы — 117 °C). Пры награванні плавяцца ў крышталізацыйнай вадзе, потым дэгідратуюць у 2 ці некалькі стадый. Прадукт дэгідратацыі — галын бязводны ці палены.

У прыродзе трапляецца алюмакаліевы, алюманатрыевы (мінерал чэрмігіт). Выкарыстоўваюць у асн. алюмініевы галын, хромава-каліевы (гл. Хромавы галын) і жалеза-амоніевы для дублення скуры, праклейвання паперы, як пратраву пры фарбаванні тканін, каагулянты пры водаачыстцы, рэактывы ў фатаграфіі.

І.В.Боднар.

т. 4, с. 475

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)