Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
алавя́на-шэ́ры
прыметнік, якасны
адз.
мн.
м.
ж.
н.
-
Н.
алавя́на-шэ́ры
алавя́на-шэ́рая
алавя́на-шэ́рае
алавя́на-шэ́рыя
Р.
алавя́на-шэ́рага
алавя́на-шэ́рай алавя́на-шэ́рае
алавя́на-шэ́рага
алавя́на-шэ́рых
Д.
алавя́на-шэ́раму
алавя́на-шэ́рай
алавя́на-шэ́раму
алавя́на-шэ́рым
В.
алавя́на-шэ́ры (неадуш.) алавя́на-шэ́рага (адуш.)
алавя́на-шэ́рую
алавя́на-шэ́рае
алавя́на-шэ́рыя (неадуш.) алавя́на-шэ́рых (адуш.)
Т.
алавя́на-шэ́рым
алавя́на-шэ́рай алавя́на-шэ́раю
алавя́на-шэ́рым
алавя́на-шэ́рымі
М.
алавя́на-шэ́рым
алавя́на-шэ́рай
алавя́на-шэ́рым
алавя́на-шэ́рых
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ВІСМУЦІ́Н,
вісмутавы бляск, мінерал класа сульфідаў, сульфід вісмуту, Bi2S3. Прымесі свінцу, медзі, сурмы, селену. Крышталізуецца ў рамбічнай сінганіі. Крышталі ігольчастыя, пласцінкі, зярністыя і прамяністыя агрэгаты. Колер алавяна-белы да свінцова-шэрага. Бляск металічны. Цв. 3,5. Шчыльн. 6,8 г/см³. Рэдкі мінерал, трапляецца ў высокатэмпературных гідратэрмальных жылах і ў гранітных пегматытах. Гал. мінерал вісмутавых руд. Радовішчы ў Балівіі, Казахстане, Сярэдняй Азіі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АРСЕНАПІРЫ́Т
(ад лац. arsenicum + пірыт),
мыш’яковы калчадан, мінерал класа сульфідаў FeAsS. Прымесі кобальту, нікелю, золата і інш. Крышталізуецца ў манакліннай або трыкліннай сінганіі. Утварае прызматычныя крышталі, зросткі, зярністыя і інш. агрэгаты. Колер алавяна-белы. Бляск металічны. Цв, 5,6—6 г/см³. Шчыльн. 5,9—6,3 г/см³. Тыповы мінерал гідратэрмальных (у т. л. часта залатаносных), радзей пегматытавых і кантактава-метасаматычных радовішчаў. Руда мыш’яку, іншы раз кобальту і золата.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛТАІ́Т
(назва ад першай знаходкі на Алтаі),
мінерал класа тэлурыдаў. Мае Pb 60,2—61,3% і Te 36,8—38,4% з інш. прымесямі. Часта ў цесных зрашчэннях з самародным золатам, серабром, галенітам. Крышталізуецца ў кубічнай сінганіі. Звычайна трапляецца ў выглядзе дробных украпаных зярнят (у галеніце); зрэдку ўтварае крышталі, зярністыя агрэгаты. Колер алавяна-белы. Бляск металічны. Цв. 2,5—3. Шчыльн. 8,2—8,3 г/см³. Гідратэрмальны мінерал; сустракаецца ў невял. колькасцях у рудах свінцова-цынкавых і золата-сярэбраных радовішчаў.
