абы-я́к

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
абы-я́к - -

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абы-я́к, прысл.

Як папала, неахайна, нядбала.

Склалі хату а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абы-я́к нареч.

1. небре́жно, как попа́ло; ка́к-нибудь; ко́е-ка́к; лишь бы как; (недобросовестно — ещё) хала́тно;

зро́блена абы-я́к — сде́лано небре́жно (как попа́ло, ка́к-нибудь, ко́е-ка́к, лишь бы как);

2. (всё равно как) как уго́дно, как попа́ло;

3. (безразлично) равноду́шно;

глядзе́ць абы-я́к — смотре́ть равноду́шно;

◊ так-ся́к, абы-я́к — так-ся́к, ко́е-ка́к;

не абы-я́к — как сле́дует, изря́дно; не ка́к-нибудь, не лишь бы как

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абы-я́к, прысл.

Як папала, неахайна; нядбала. Калі дадаць да гэтага хату, абы-як складзеную з камення.., без даху, — дык гэта і будзе ўся гаспадарка Асана. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абы-я́к прысл irgendwíe; náchlässig, mehr schlecht als recht

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цапу́-лапу́, прысл. (разм.).

Спехам, абы-як.

Работа зроблена цапу-лапу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абы́¹, злуч.

1. Далучае ўмоўныя і мэтавыя даданыя сказы; ужыв. пераважна з часц. «толькі».

Усё будзе добра, абы толькі на зямлі быў мір.

Ты хочаш прымірыць усіх, абы ціха было.

2. Ужыв. з даданымі сказамі часу; адпавядае злуч. «толькі», «як толькі» (разм.).

Абы вольная хвіліна, то яе ўжо ў хаце няма.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уздзябу́рваць

‘абы-як надзяваць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. уздзябу́рваю уздзябу́рваем
2-я ас. уздзябу́рваеш уздзябу́рваеце
3-я ас. уздзябу́рвае уздзябу́рваюць
Прошлы час
м. уздзябу́рваў уздзябу́рвалі
ж. уздзябу́рвала
н. уздзябу́рвала
Загадны лад
2-я ас. уздзябу́рвай уздзябу́рвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час уздзябу́рваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зварга́ніць

‘зрабіць што-небудзь спехам, абы-як ’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зварга́ню зварга́нім
2-я ас. зварга́ніш зварга́ніце
3-я ас. зварга́ніць зварга́няць
Прошлы час
м. зварга́ніў зварга́нілі
ж. зварга́ніла
н. зварга́ніла
Загадны лад
2-я ас. зварга́нь зварга́ньце
Дзеепрыслоўе
прош. час зварга́ніўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

звахлява́ць

‘зрабіць што-небудзь абы-як, спехам; схалтурыць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. звахлю́ю звахлю́ем
2-я ас. звахлю́еш звахлю́еце
3-я ас. звахлю́е звахлю́юць
Прошлы час
м. звахлява́ў звахлява́лі
ж. звахлява́ла
н. звахлява́ла
Загадны лад
2-я ас. звахлю́й звахлю́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час звахлява́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)