Verbum

няла́скавы і неласка́вы, -ая, -ае.

1. Які не праяўляе ласкавасці ў абыходжанні з кім-н.; суровы.

Неласкавае дзіця.

2. Няветлівы, недалікатны ў адносінах да каго-н.

Н. прыём гасцей.

|| наз. няла́скавасць, -і, ж. і неласка́васць, -і, ж.

пазамята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што. Змесці, сабраць у адно месца ўсё, многае.

П. смецце ў кут.

2. каго-што. Занесці, засыпаць (снегам, пяском і пад.) усё, многае ці ўсіх, многіх.

Снег пазамятаў усе сцежкі.

праклясці́, -ляну́, -ляне́ш, -ляне́; -лянём, -леняце́, -ляну́ць; -ля́ў, -ляла́, -ло́; -ляні; -ля́ты; зак., каго-што.

1. Падвергнуць праклёну (высок.).

П. здрадніка.

2. Моцна вылаяць, выказваючы гнеў, злосць, абурэнне.

П. ўсё на свеце.

|| незак. пракліна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

прыму́сіць, -у́шу, -у́сіш, -у́сіць; -у́шаны; зак., каго (што) да чаго і з інф.

Абавязаць, запатрабаваць зрабіць што-н.

Ніхто мяне не прымусіць ехаць туды.

|| незак. прымуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыму́с, -у, м. і прымушэ́нне, -я, н.

пры́стаў, -тава, мн. -тавы, -таваў, м. (гіст.).

1. Паліцэйская пасада невялікага адміністрацыйнага раёна.

Участковы п.

Станавы п.

2. У Расійскай дзяржаве да 1917 г.: службовая асоба, прыстаўленая да каго-, чаго-н. для нагляду.

○

Судовы прыстаў — судовы выканаўца.

прыстро́іць¹, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак., каго-што.

1. Паставіць у строй (у 1 знач.), у дадатак да ўжо пастроеных.

П. другую роту да першай.

2. Уладкаваць на работу, інш. месца (разм.).

|| незак. прыстро́йваць, -аю, -аеш, -ае.

прытаўчы́, -таўку́, -таўчэ́ш, -таўчэ́; -таўчо́м, -таўчаце́, -таўку́ць; -то́ўк, -таўкла́, -ло́; -таўчы́; -то́ўчаны; зак.

1. што і чым. Прыправіць затаўкай.

П. боршч салам.

2. каго. Збіць, пабіць; дабіць (разм.).

Прытаўклі небараку да паўсмерці.

|| незак. прыто́ўкваць, -аю, -аеш, -ае.

пу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак., каго (што).

Страшыць, пужаць (жывёлу); пужаючы, разганяць, адганяць адкуль-н.

Машыны пудзілі жывёлу.

П. варон.

|| зак. спу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны, напу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны і успу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны.

гна́цца, ганю́ся, го́нішся, го́ніцца; гна́ўся, гна́лася; ганіся; незак., за кім-чым.

1. Бегчы следам, каб дагнаць або злавіць.

Г. за праціўнікам.

2. Імкнуцца да чаго-н., дамагацца каго-, чаго-н.

Г. за модай.

Г. за доўгім рублём.

даста́віць, -та́ўлю, -та́віш, -та́віць; -та́ўлены; зак., каго-што.

Прынесці або прывезці да месца прызначэння.

Д. пасылку ў тэрмін.

Д. тавар у магазін.

Д. усё неабходнае.

|| незак. дастаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. даста́ўка, -і, ДМ -а́ўцы, ж.