Анда ’адна’ (Дзмітр.). Магчыма, памылка друку — перастаноўка н — д ці вынік асіміляцыйна-дысіміляцыйных працэсаў: дн > нн > нд. Калі значэнне ’вось, нават’, магчыма, з літ. añdai (гл. Тапароў, Балтийские яз., 44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Клы́зніць ’жыць, дажываць’, ’гаварыць пустое’ (Юрч. Фраз. 2). Зыходзячы са значэння ’гаварыць пустое’, можна разглядаць як скажонае трызніць (гл.). Калі так, то ў гэтай форме збераглося другое старажытнае значэнне — ’дажываць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Недабой ’загана ў палатне, калі ўток слаба прыбіты бёрдам’ (гродз., Нар. сл.; в.-дзв., Шатал.; Жд. 1). Ад недабіць, з не- (гл.) і дабіць ’прыбіць’, параўн. недасек ’тс’, гл. неда-.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ По́нускам ’як папала’ (карэліц., Шатал.) у вырабе: пускай у яго попускам палкаю. Відаць, памылковы запіс, гл. попускам. параўн. рус. подпуск, подпускам ’від кідка, калі прадмет’ляціць блізка да паверхні, нібы падскокваючы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызі́мак, прызі́мок, мн. л. пры́земкі ’пачатак зімы, калі выпадае першы снег’ (нясвіж., івац., капыл., ЛА, 2), прызі́мкі ’вясеннія дні з замаразкамі’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Прыставачна-суфіксальныя ўтварэнні ад зіма́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тпру́нні экспр. ’губы’ (Бяльк.). Утворана на аснове гукапераймання (імітатыва), што перадае змыканне губ. Параўн. ні тпру, ні мя, ні божа імя — гавораць, калі хтосьці запнецца ў час апавядання (Федар. 4).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апве́лінг
(англ. upwelling, ад up = наверх + well = хлынуць)
падыманне водаў з глыбіні вадаёма да паверхні, які адбываецца ў выпадках, калі вецер зганяе паверхневыя воды ў бок мора, возера.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
джэрыме́ндэрынг
[англ. gerrymandering, ад E. Gerry = прозвішча амер. губернатара + (sala)mander = саламандра]
метад утварэння выбарчых акруг, калі ў акругі ўваходзіць розная колькасць выбаршчыкаў, чым парушаецца прынцып роўнага прадстаўніцтва.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кардыёіда
(ад кардыё- + eidos = выгляд)
мат. крывая, апісаная пунктам акружнасці, якая са знешняга боку дакранаецца да нерухомай акружнасці, калі дыяметры абедзвюх акружнасцей роўныя (па форме нагадвае контур сэрца).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
каф
(англ. caf, ад cost and freight = вартасць і фрахт)
від знешнегандлёвага дагавору, калі ў цану тавару ўключаюцца яго вартасць і вартасць марскіх перавозак (фрахту) да порта прызначэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)