паду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.
1. гл. думаць.
2. Правесці некаторы час, думаючы пра што-н.
Не спяшайся з вывадам, добра падумай.
3. 2 ас. адз. і мн. л.
паду́маеш, паду́майце. Ужыв. як пабочн. сл. або як рэпліка для выражэння насмешкі, недавер’я і пад. (разм.).
Падумаеш, такі знаток знайшоўся.
Падумайце, ён яшчэ і грубіяніць мне.
◊
І не падумаю (і не падумаеш, і не падумаў і пад.; разм.) —
1) у спалучэнні з інф. абазначае адмаўленне, нязгоду, нежаданне.
Падбухторваў мяне на дрэннае, а я і не падумаў ісці на такое.
І не падумаю прасіць прабачэння;
2) без інф. выражае катэгарычны адказ. —
Адпусціш мяне ў горад? — І не падумаю.
Падумаць! і падумаць толькі! (разм.) — выражэнне здзіўлення.
Падумаць толькі: што мы выцерпелі!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адабра́ць¹, адбяру́, адбярэ́ш, адбярэ́; адбяро́м, адбераце́, адбяру́ць; адбяры́; адабра́ны; зак.
1. каго-што. Сілай забраць у каго-н., прымусіць каго-н. аддаць якую-н. рэч
А. грошы.
2. Пазбавіць каго-н. якіх-н. якасцей, пачуццяў, права на што-н.
Страх адабраў усе сілы.
3. што. Адняць час, здароўе і пад. на выкананне чаго-н.
Пераправа адабрала многа часу.
4. што., безас. Страціць здольнасць валодаць чым-н.
Не мог ісці, ногі адабрала.
5. каго-што. Выбраць з аднастайных прадметаў такія, якія вылучаюцца якой-н. якасцю або прыкметай.
А. неабходную літаратуру для бібліятэкі.
|| незак. адбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. адбіра́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.) і адбо́р, -у, м. (да 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лі́нія, -і, мн. -і, -ній, ж.
1. Рыса на плоскасці, паверхні або ў прасторы.
Прамая л.
Ломаная л.
2. Рыса, якая вызначае кірунак, мяжу, узровень чаго-н.
Берагавая л.
Л. гарызонту.
3. Размяшчэнне чаго-н. у адзін рад.
Л. ўмацавання.
4. Шлях (чыгуначны, водны і інш.) зносін, напрамак якіх-н. перадач.
Паветраная л.
Трамвайная л.
Тэлеграфная л.
5. Паслядоўны рад продкаў, нашчадкаў, аб’яднаных кроўнымі сувязямі.
Л. роду.
6. перан. Напрамак, спосаб дзеянняў, думак, поглядаў.
Л. паводзін.
7. перан. Галіна якой-н. дзейнасці.
Працаваць па грамадскай лініі.
8. Старая руская мера даўжыні, роўная 1/10 цалі.
◊
Весці (гнуць) сваю лінію (разм.) — дамагацца свайго.
Ісці па лініі найменшага супраціўлення — выбіраць найбольш лёгкі спосаб дзеянняў, ухіляючыся ад цяжкасцей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Dúsche
f -, -n душ
in die ~ géhen* — ісці́ ў душ
wie éine kálte ~ auf j-n wírken — падзе́йнічаць на каго́-н. як хало́дны душ
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Fährte
f -, -n след
auf der ríchtigen [fálschen] ~ sein — натра́піць на пра́вільны [фальшы́вы] след
der ~ fólgen, die ~ verfólgen — ісці́ па сле́ду
von der ~ ábkómmen* — згубі́ць след
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
versácken
vi (s)
1) тапі́цца, ісці́ на дно (пра судна)
2) перан. загра́знуць (у заганах), зайсці́ ў тупі́к
der Vórstoß versáckte — вайск. наступле́нне захлыну́лася
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
vorángehen
* vi (s)
1) ісці́ на чале́
2) папярэ́днічаць (D – чаму-н.)
3) перан. прасо́ўвацца, ру́хацца [ісці́] напе́рад
die Árbeit geht gut ~ — рабо́та ідзе́ до́бра [ідзе́ спо́рна]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
schláfen
* vi спаць
~ géhen* — ісці́ спаць
sich ~ légen — кла́сціся ў ло́жак
léise ~ — чу́йна [чу́тка] спаць
◊ wie ein Dachs [ein Múrmeltier] ~ — спаць без про́сыпу [непрабу́дна]
schláfe wohl! — спі спако́йна!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
wade [weɪd] v. перахо́дзіць убро́д; прабіра́цца, ісці́ (па гразі, снезе і да т.п.);
The moon waded through clouds. Месяц прабіваўся праз хмары.
wade in [ˌweɪdˈɪn] phr. v. infml накі́нуцца (на што-н.); энергі́чна ўзя́цца (за што-н.)
wade through [ˌweɪdˈθru:] phr. v. адо́льваць (што-н.) ця́жкае;
wade through innumerable details разабра́цца ў незлічо́ных падрабя́знасцях
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
besides1 [bɪˈsaɪdz] adv.
1. акрамя́ таго́, апрача́, апро́ч таго́;
I don’t really want to go. Besides, it’s too late now. Шчыра кажучы, я не хачу ісці. Акрамя таго, зараз вельмі позна.
2. у дада́так;
discounts on televisions, stereos and much more besides скі́дкі на тэлеві́зары, стэ́рэа і шмат што ў дада́так
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)