распіса́цца, распі́свацца

1. (паставіць подпіс) unterschréiben* vt, unterzéichnen vt, signíeren vt (высок.);

распіса́цца ў атрыма́нні чаго-н. den Empfáng (schríftlich) bestätigen [beschéinigen];

2. разм. (зарэгістраваць свой шлюб) die Ehe registríeren lássen*; stándesamtlich héiraten;

3. (шмат пісаць) zusámmenschreiben* vt, ins Schréiben kómmen*;

◊

распіса́цца ва ўла́сным банкру́цтве séinen éigenen Bankrótt beschéinigen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кут м.

1. Écke f -, -n, Wínkel m -s, -;

у куце́ in der Écke, im Wínkel;

2. (памяшканне) Wínkel m, Schláfstelle f;

мець свой кут sein Plätzchen háben, sein Heim háben;

чырво́ны кут (у хаце) уст. Zímmerwinkel, wo die Héiligenbilder hängen, Hérrgottswinkel m;

ро́дны кут Héimatort m -es, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

со́ваць

1. stécken vt;

со́ваць рукі́ ў кішэ́ні die Hände in die Táschen stécken;

2. (непрыкметна даваць што-н.) zústecken vt, únbemerkt hinéinstecken [hinéinschieben*];

3. (рухаць чым-н.) rücken vt;

пасу́нуць што-н. да сцяны́ etw. an dieWánd rücken;

◊

усю́ды со́ваць свой нос séine Náse in álles [überall] hinéinstécken

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

перацягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.

1. каго-што. Цягнучы, перамясціць.

П. канапу ў другі пакой.

2. перан., каго (што). Пераманіць, прымусіць перайсці ці пераехаць куды-н. (разм.).

П. на свой бок.

П. сябра да сябе на працу.

3. што. Нацягнуць нанава.

П. шыны на колах.

4. каго-што. Туга сцягнуць.

П. талію поясам.

5. каго-што. Аказацца па вазе цяжэйшым за што-н.

Адна шаля перацягнула другую.

6. каго (што). Пра спаборніцтва, у якім праціўнікі цягнуць што-н. у розныя бакі: аказацца мацнейшым за каго-н.

Хто каго перацягне?

7. што. Перарабіць, перашыць (скураны абутак; спец.).

П. боты.

|| незак. пераця́гваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. пераця́гванне, -я, н. (да 1, 3—6 знач.) і пераця́жка, -і, ДМ -жцы (да 3, 4 і 7 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гнуць, гну, гнеш, гне; гнём, гняце́, гнуць; гні; гну́ты; незак., каго-што.

1. Надаваць чаму-н. дугападобную, выгнутую форму.

Г. дугі.

2. перан. Падпарадкоўваць, гнясці.

3. Нагінаць уніз, прыгінаць.

Вецер гне бярозу да зямлі.

4. перан., без дап. Весці гутарку, размову, накіроўваючы яе на дасягненне якой-н. мэты; схіляць (разм.).

Ведаю, куды ты гнеш.

◊

Гнуць на свой капыл (разм., неадабр.) — рабіць па-свойму.

Гнуць сваю лінію (разм.) — настойліва дамагацца чаго-н.

Гнуць спіну (горб) (разм.) —

1) многа і цяжка працаваць на каго-н.;

2) пакланяцца, угоднічаць перад кім-н.

Гнуць у тры пагібелі (разм.) — моцна, жорстка прыгнятаць.

|| зак. пагну́ць, -гну́, -гне́ш, -гне́; -гнём, -гняце́, -гну́ць; -гні́; -гну́ты і сагну́ць, -гну́, -гне́ш, -гне́; -гнём, -гняце́, -гну́ць; -гні́; -гну́ты.

|| наз. гнуццё, -я́, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

брат, -а, М бра́це, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Сын у адносінах да іншых дзяцей гэтых жа бацькоў.

Родны б.

2. Усякі чалавек, якога яднае з тым, хто гаворыць, агульнасць радзімы, інтарэсаў, становішча, умоў і пад.

Браты па зброі.

3. Форма сяброўскага звароту да мужчыны (разм.).

4. К бра́це. Ласкавы зварот да мужчыны, дарослага хлопца (разм.).

У шпіталь ездзіў, б.?

5. Член рэлігійнай абшчыны, брацтва (у 2 знач.); манах.

◊

Ваш брат (разм.) — вы і на вас падобныя.

На брата (разм.) — на кожнага.

Свой брат (разм.) — пра чалавека аднолькавага стану, становішча.

|| памянш.-ласк. бра́цік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.) і брато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м. (да 3 знач.).

|| прым. бра́тні, -яя, -яе (да 1 знач.) і бра́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адкла́сці, -кладу́, -кладзе́ш, -кладзе́; -кладзём, -кладзяце́, -кладу́ць; -кладзі́; -кла́дзены; зак., што.

1. Пакласці ўбок, побач, асобна.

А. патрэбную рэч.

2. Захаваць, не расходуючы.

А. грошы на мэблю.

3. Назбіраць, назапасіць; утварыць адклады.

Возера адклала тоўсты слой ілу.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Палажыць яйкі, пакінуць пасля сябе для захавання патомства (спец.).

Птушка адклала яйкі.

5. Адтэрмінаваць, перанесці.

А. сход.

Не адкладвай справы на заўтра, а жаніцьбы на старасць (з нар.).

6. Пра каўнер і прадметы, прымацаваныя да чаго-н. адным краем: апусціць, адкінуць.

А. каўнер кажуха.

7. У геаметрыі: адмераўшы, адзначыць адрэзак.

На прамой АВ а. адрэзак СП.

8. перан. Пакінуць след, адбітак, зрабіць уплыў.

Перажыванні адклалі свой след.

|| незак. адклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і адкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пункт

(лац. punctum = кропка)

1) месца ў прасторы, якое прызначана для чаго-н. ці чым-н. адрозніваецца ад іншых (напр. камандны п., населены п.);

2) невялікі раздзел, асобнае палажэнне якога-н. тэксту (напр. пяты п. інструкцыі);

3) момант у развіцці падзей, дзеяння (напр. кульмінацыйны п.);

4) тэмпературная мяжа, пры якой рэчыва змяняе свой стан (напр. п. кіпення, п. плаўлення).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

призре́ть сов., книжн. (дать приют) даць прыту́лак (каму, чаму); даць прыста́нішча (каму, чаму); (взять на своё попечение, содержание) узя́ць на свой до́гляд (на сваё ўтрыма́нне); (позаботиться) паклапаці́цца (аб кім, аб чым); (приютить) прытулі́ць (каго, што);

призре́ть сироту́ даць прыту́лак (прыста́нішча) сіраце́, прытулі́ць сірату́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наложи́ть сов.

1. в разн. знач. налажы́ць;

наложи́ть ка́мень на до́ску налажы́ць ка́мень на до́шку;

наложи́ть ка́льку на чертёж налажы́ць ка́льку на чарцёж;

наложи́ть повя́зку налажы́ць павя́зку;

наложи́ть гипс налажы́ць гіпс;

наложи́ть взыска́ние налажы́ць спагна́нне;

наложи́ть резолю́цию налажы́ць рэзалю́цыю;

2. (накласть) накла́сці, мног. панаклада́ць, панакла́дваць;

наложи́ть дров в пе́чку накла́сці дроў у печ;

◊

наложи́ть на себя́ ру́ки налажы́ць на сябе́ ру́кі;

наложи́ть (свою́) печа́ть (на кого, что), наложи́ть (свой) отпеча́ток (на кого, что) налажы́ць (свой) адбі́так (на каго, што);

наложи́ть ру́ку (ла́пу) (на что) налажы́ць руку́ (ла́пу) (на што).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)