Ганаві́цы ’штаны’ (Сцяшк.), ганаві́цы ’рукавіцы’ (Шат.), ’споднікі’ (Шатал.), ’верхнія мужчынскія штаны’ (Сцяц. Словаўтв.). Аб пашырэнні і геаграфіі слова гл. яшчэ Сцяц. Нар., 86. Лексема гэта ўзнікла метатэзай з нагаві́цы ’штаны і г. д.’ (параўн. слав. формы да бел. нагаві́цы ў Сцяц. Нар., 87). Гл. Сцяц. Нар., 86. Параўн. яшчэ Фасмер, 3, 79.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́краіць сов., прям., перен. вы́кроить;
в. штаны́ — вы́кроить брю́ки;
в. час — вы́кроить вре́мя
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Kníehose
f -, -n каро́ткія штаны́, брдджы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ма́еткі ’штаны’ (Нас.). Да ма́йткі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
закаса́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Загнуўшыся, падняцца, задрацца ўгору.
Рукаў закасаўся.
2. Закасаць сабе рукавы, полы і пад. (разм.).
Закасайся, каб не памачыць штаны.
|| незак. зака́свацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лампа́с, ‑а, м.
Шырокая паласа з каляровага сукна, нашытая на форменныя штаны ўздоўж бакавога шва. Генеральскі лампас.
[Фр. lampas.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абтрапа́цца sich ábnutzen, sich ábtragen*; áusfransen vi (s) (напр пра рукавы, штаны)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
szorty
мн. кароткія штаны (да кален); шорты
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
што́нікі, ‑аў; адз. няма.
Разм. Памянш. да штаны; кароткія дзіцячыя штаны. Хлопчыку было так добра, так радасна, што ён забыўся і на разадраную калашыну сваіх новых штонікаў, і на паранены палец. Юрэвіч. Юрка бег за Людай па сцежцы, смешна падкідаючы голымі каленцамі шырокія калашыны кароткіх штонікаў. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зрэ́бнікі, ‑аў; адз. няма.
Уст. Штаны са зрэбнага палатна. З сянец выйшаў босы Кандрат у палатняных зрэбніках. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)