сашчамі́ ць сов. , прям. , перен. , разг. сжать, сти́ снуть;
с. зу́ бы — сжать (сти́ снуть) зу́ бы;
туга́ ~мі́ ла сэ́ рца — тоска́ сжа́ ла (сти́ снула) се́ рдце
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прымусо́ вы , ‑ая, ‑ае.
Які праводзіцца, робіцца па прымусу. Прымусовае перасяленне. // Вымушаны неабходнасцю, якімі‑н. акалічнасцямі. Прыгнятала прымусовая бяздзейнасць, шчымлівая туга . Машара .
•••
Прымусовыя работы гл. работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жа́ льба ж
1. (смутак , туга ) Wé hmut f -, Trá urigkeit f -;
2. (скарга ) Beschwé rde f -, -n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
gloom [glu:m] n.
1. це́ мра
2. марко́ та, скру́ ха, туга́ ; меланхо́ лія
♦ It was all gloom and doom. Усё выглядала вельмі змрочна.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
tight 2 [taɪt] adv. мо́ цна, ту́ га , шчы́ льна, це́ сна;
Hold tight! Трымайся моцна!
♦
sit tight цвёрда трыма́ цца, не здава́ ць сваі́ х пазі́ цый
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Тэ́ нта ‘туга ’ (шальч. , Сл. ПЗБ ), тэ́ нго , тэ́ ньго ‘старанна?’: будзе ахвотна й тэнго робіць, што схочэ (Сержп. Прымхі ), тэ́ нґа ‘вельмі добра’: тэ́ нґа павячэраў (мядз. , Каўрус ). З польск. tęgo ‘туга ’, а таксама дыял. tęngo ‘многа, добра’, tęgo ‘ўпарта; вельмі; хутка, шпарка’ (Варш. сл. ). Сюды ж тэ́ нгі ‘рослы, поўны’ (воран. , Сл. ПЗБ ) з польск. tęgi ‘тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыту́ га 1 ’жэрдка, лата (у саламянай страсе)’ (чач. , Мат. Гом. ). Рус. дыял. приту́ га ’жэрдка, дубец, вяроўка, якімі прыціскаюць, змацоўваюць салому, чарот на страсе’, укр. приту́ жина ’тс’. Да тугі (гл.).
Прыт́ уга 2 ’смутак, жаль, маркота; змярцвенне’; ’цяжкае становішча; нястача; бяда’ (Нас. , Шн., Песні , Кос. , Гарэц. , Др.-Падб. , Касп. , Бяльк. ; карм. , Мат. Гом. ; Ян. ; калінк. , Сл. ПЗБ ), пріту́ га ’туга ; нудны настрой’ (Бяльк. ), прыту́ жэны ’тужлівы’ (ТС ). Параўн. укр. приту́ га ’гора, бяда; смутак, туга ’, серб.-харв. при̏туга ’бяда, няшчасце’, ст.-слав. приту́ жати ’засмучаць, маркоціцца, трывожыць’. Прасл. *pritǫga ’гора, бяда’ (ЕСУМ , 4, 581). Да туга́ , тужы́ ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шабе́ та , ‑ы, Д М ‑беце, ж.
Абл. Сумка, якая носіцца на поясе. З палка, прыбітага пад столлю, Цімох дастае раменную шабету, туга напакаваную ўсялякімі паперамі. Навуменка .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
yearning
[ˈjɜ:rnɪŋ]
n.
1) мо́ цнае жада́ ньне, пра́ га f.
2) туга́ , журба́ f.
3) спага́ да f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
перацягну́ цца , ‑цягаўся, ‑цягнешся, ‑цягнецца; зак.
1. Туга сцягнуць, абвязаць сябе чым‑н. Перацягнуцца поясам.
2. Павольна, з цяжкасцю перайсці цераз што‑н. Хворы ледзь перацягнуўся цераз дарогу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)