разгіна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да разагнуць.
•••
Не разгінаючы спіны — без адпачынку, старанна рабіць што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Клапаціцца ’старанна займацца чым-небудзь’, ’турбавацца, непакоіцца’ (ТСБМ, Нас., Бяльк., Яруш., Сержп., Др.-Падб., Шат., Касп.). Гл. клапатаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pilnie
1. старанна; рупліва;
2. пільна, спешна, тэрмінова
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
завіну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Разм. Спешна і старанна пачаць рабіць што‑н.; рупна заняцца чым‑н. Дзеці палезлі за стол, а Юстына завінулася каля печы. Гартны. Паклала [бабка Параска] дроў у печ, падпаліла іх і завінулася з венікам каля хаты, старанна падмятаючы пакойчык. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аддрукава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.
1. Тое, што і надрукаваць.
2. Разм. Старанна выпісаць (літары, лічбы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пільгава́ць ’старанна і доўга мыць’ (гродз., ЖНС). З ’пельгаваць < пялегаваць < пялежыць ’біць, праводзячы палосы’ (гл.). Параўн. таксама пілягпу́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
парахо́дны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да парахода. Параходная прагулка. □ Дзед Астап старанна завіхаўся ля параходнай гарматы. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́флік, ‑а, м.
Памянш.-ласк. да шуфель; невялікі шуфель. [Барыска] меў свой невялічкі шуфлік і старанна «памагаў» мацеры. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
jealous [ˈdʒeləs] adj.
1. раўні́вы;
a jealous husband/wife раўні́вы муж/раўні́вая жо́нка
2. (of) зайздро́сны, зайздро́слівы;
She was jealous of his wealth. Яна зайздросціла яго багаццю.
3. клапатлі́вы, дба́йны, руплі́вы; пі́льны, які стара́нна аберага́е што-н.;
be jealous of one’s good reputation стара́нна аберага́ць сваю́ рэпута́цыю
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Га́ітыся ’марудзіць’ (Бесар.). Звязана з укр. га́ятися ’тс’, га́яти ’замаруджваць, затрымліваць’. Аб укр. слове падрабязна Рудніцкі (586), які знаходзіць сувязь гэтага дзеяслова з дзеясловам *gajiti ’даглядаць, ахоўваць і да т. п.’; пры гэтым ён не тлумачыць развіццё семантыкі, але яго этымалогія здаецца вельмі праўдападобнай. Можна так уявіць сабе семантычныя змены, што прывялі да значэння ’марудзіць’: ’даглядаць, ахоўваць’ — ’ахоўваць, рабіць старанна’ — ’рабіць старанна, марудзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)