Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пе́вень, пеўня, м.
1. Свойская птушка з чырвоным грэбенем на галаве і шпорамі на нагах; самец курыцы.
2.перан.Разм. Задзірысты чалавек, забіяка.
3.толькімн. (пе́ўні, ‑яў). Спеў пеўняў як прыкмета пары сутак. Уставаць з пеўнямі. Сядзець пры лямпе да трэціх пеўняў.
•••
Пусціць чырвонага пеўнягл. пусціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́вень, пе́ўня, мн. пе́ўні, пе́ўняў, м.
1.Самец курыцы.
2.перан. Пра задзірыстага чалавека, забіяку (разм.).
◊
Да пеўняў (разм.) — да світання (праседзець).
Да пеўняў або з пеўнямі (разм.) — вельмі рана, на досвітку (устаць, падняцца).
Пусціць чырвонага пеўня (разм.) — учыніць пажар, падпаліць (у 2 знач.).
|| памянш.пе́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).
|| прым.пе́ўневы, -ая, -ае (да 1 знач.).
П. крык.
П. голас (таксама перан.; крыклівы, прарэзлівы).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
buck1[bʌk]n.
1.infml бакс (амерыканскі або аўстралійскі долар);
big bucks вялі́кія гро́шы
2.саме́ц (аленя, зайца, труса)
♦
make a fast/quick buckinfml, derog. ху́тка разбагаце́ць; накапі́ць ба́ксы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
каса́ч1, ‑а, м.
Травяністая шматгадовая расліна сямейства касачовых з доўгімі мечападобнымі лістамі і вялікімі кветкамі жоўтага, сіняга або фіялетавага колеру. У Акілініным агародчыку прабіваліся ўжо чырвоныя стрэлы півоняў і вострыя, як кінжалы, лісты касачоў.Вітка.
каса́ч2, ‑а, м.
Цецярук-самец, які ў адрозненне ад самкі мае ў хвасце доўгае выгнутае пер’е.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паліга́мы
(ад палі- + gamos = шлюб)
мнагашлюбныя жывёлы, у якіх адзін самец апладняе за перыяд размнажэння некалькі самак (полігінія) ці адна самка спароўваецца з некалькімі самцамі (паліандрыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ка́чар ’самец качкі’ (ТСБМ, БРС, Сцяшк. МГ, Сл. паўн.-зах.), таксама ка́чур. Зафіксавалі ўжо ў ст.-бел. мове ў форме качоръ (XVI ст.); гл. Булыка, Запазыч., 144. Лічыцца запазычаннем з польск. мовы. Зыходным з’яўляецца польск.kaczor ’самец качкі’, вядомае ў помніках з XV ст. З польск. крыніцы ўзяты таксама рус.дыял.качу́р, укр.качур. У аснове ляжыць мяркуемае зах.-слав.*kača ’качка’, расшыранае суфіксам ‑erъ (параўн. прасл.*goserъ). Гл. Слаўскі, 2, 15; Кюнэ, Poln., 61, Фасмер, 2, 214 (Фасмер адзначае, што зах.-слав. слова ўтворана ад памяшнальнай формы ўласнага польск. імя Katarzyna); Брукнер, 216; Бернекер, 1, 465.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лісм.
1. лиси́ца-саме́ц, лис;
2.перен., разг. (о хитром человеке) лис;
◊ з незабі́тага лі́са фу́тра не пашы́еш — посл. из живо́й лисы́ шу́бу не сошьёшь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гіз, ‑а і ‑у, м.
Разм.
1.‑у. Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. гізаваць. Уставіць цялё вока сваё слівянае, сіняватае, прыгледзіцца да сонца, бок падагрэе і пайшло скакаць ды падскакваць. А за ім навыперадкі ўсе. Без гізу гіз.Лынькоў.
2.‑а. Вялікая муха, самка якой жывіцца кроўю жывёлы, а самец — сокам раслін. Гіз напаў на кароў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)