Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вести́сьнесов.
1.в разн. знач. ве́сціся;
как ведётся у нас як у нас вядзе́цца;
у него́ вели́сь пчёлы у яго́ вялі́ся пчо́лы;
ведётся бесе́да вядзе́цца (ідзе́, адбыва́ецца) гу́тарка;
2.страд. ве́сціся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
маты́ль, ‑я, м.
1. Тое, што і матылёк. У паветры насіліся матылі, звінелі дзікія пчолы, шапацела лісце.Самуйлёнак.
2. Лічынка камара, якая жыве ў глеі і служыць прыманкай пры лоўлі рыбы, а таксама кормам для акварыумных рыб.
•••
Матылі ў вачах — пра мігценне перад вачамі, калі становіцца млосна, дрэнна (ад слабасці, стомы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Жмуро́ю ’разам, у сукупнасці’ (Віл., Сл. паўн.-зах.). Прыслоўе з тв. скл. паз *жмура. У прыкладах: пчолы (або мошкі) ляцяць жмурою. Магчыма суаднясенне з рознымі сэнсамі: жмура экспрэсіўны варыянт ад *хмура (гл. хмурынка, хмара); экспрэсіўнае ўтварэнне ад *чмура (параўн. чмурэць ’дурэць’); ад жмура (гл.) < жмурыць ’закрываць вочы’. Няясна. Гл. ашмурэць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́мачнік ’рамачны вулей’ (ТСБМ), рамо́ўка ’тс’ (Касп.), ра́мавік ’тс’ (Мат. Гом.), рамаві́к ’тс’ (брасл., Сл. ПЗБ), рамо́вачнік, рамча́к ’тс’ (Мат. Гом., Касп.), рамко́вік ’тс’ (докш., Сл. ПЗБ). Ад рама1 (гл.), што звязана з новай канструкцыяй вулля: не калодачны ці борцавы вулей, а вулей з рамкамі, дзе пчолы робяць соты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
І́ск ’пчаліная разведка’ (Шат., Сцяшк. МГ, Сл. паўн.-зах., Інстр. I; слаўг., Нар. сл., 244), ’новы рой’ (Жд 3); параўн. рус.смал.иск, пск.иска́ ’пчолы, якія шукаюць месца для новага аддзяліўшага рою’. Бязафікснае ўтварэнне ад іскаць (гл.); параўн. скаль. Сюды ж іскава́ць ’шукаць, разведваць’, іскавы́ ’пошукавы’ (Сл. паўн.-зах.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гнілу́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Рмн. ‑шак; ж.
1. Абломак гнілога, спарахнелага дрэва; гніляк (у 1 знач.). Адчыніў [Міхалка] стрэшку вулля, рассунуў рамкі, каб быў вольны праход пчолам, насыпаў у дымар сухіх гнілушак і падпаліў іх, надзеў сетку.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзы́нкацьідзі́нькаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Утвараць высокія звінючыя гукі (пра шкло, метал, насякомых і пад.). Рыдлёўка глуха совалася ў зямлю, шоргалася, дзынкала аб каменне.Бядуля.Гулі і дзынкалі пчолы ў густым вецці прысад і ў пышных кветніках.Грахоўскі.На высокай лясной жоўтай мятліцы пад сонцам дзінькаюць мухі, трымціць павуціна.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абло́г1, аблога ’неапрацаваная зямля, поле, якое не ўзорваецца некалькі год’, аблогаваць ’зарастаць дзірваном’ (Нас.), аблогам ляжаць ’хварэць’ (КЭС) < ob‑logъ, гл. лог, легчы, ляжаць. Рэканструкцыя на падставе ўкр.обліг, польск.obłóg, славац.obľah. Арэал недастатковы для праславянскай рэканструкцыі. Гл. Выгонная, Лекс. Палесся, 43.
Абло́г2, аблу͡ог ’пчолы перад раеннем’ (Сержп.) да аблажыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Све́пет ‘пчаліны бортны рой’ (У. Караткевіч), ст.-бел. ‘дупло, дзе жывуць дзікія пчолы’: а хто бы свепет в чыем лесе умыслне порубал и мед выбрал (Статут ВКЛ 1588 г.), ст.-рус.свепетъ ‘дзікі лясны мёд’, ст.-укр.свепеть ‘борць у дрэве для дзікіх пчол’ (1366), польск.дыял.świepiot ‘рой дзікіх пчол’, ст.-польск.świepioto ‘тс’, чэш.дыял.svapato ‘пчолы, якія жывуць у лесе’, ст.-луж.svepet ‘борць’. Прасл.*svepetъ, паходжанне якога няяснае. Выводзяць з прасл.*svepati (> *svepetati) ‘мільгаць, мітусіцца’, параўн. ст.-рус.свѣпатися ‘ківаць, хістаць’, рус.-ц.-слав.свепетати ‘хістацца, рухацца туды і сюды’, славен.svępati ‘хістаць, ківаць, трасці’ і асабліва фармальна супадаючае славен.svepȅt ‘бляск, мігценне’, роднаснае літ.sùpti ‘калыхацца’, н.-ням.swabbeln ‘рухацца ў той і другі бок (пра ваду), хвалявацца’ (Міклашыч, 330; Фасмер, 3, 573; Машынскі, Pierw., 188; Фурлан у Бязлай, 3, 348), што адлюстроўвае першаснае чыста зрокавае ўспрыманне месца гнездавання пчол. Іншае меркаванне пра роднасць з ням.Wabe ‘соты’ і “праеўрапейскае” паходжанне выказвае Махэк₂, 594. Гл. таксама Рымут, St. lingv. Polono–Jugosl., 2, 39. Меркаванне Булыкі пра запазычанне ст.-бел.свепетъ, свепето з ст.-польск.świepiot недастаткова аргументаванае, Брукнер (536) дапускаў адваротнае запазычанне для польск.świepiot ‘тс’. У сучасных гаворках звычайна слепет ‘дупло, дзе жывуць пчолы’ (гл.).