рэма́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

1. Заўвага, памета на палях (рукапісу, кнігі).

2. Тлумачэнне аўтара да тэксту п’есы (звычайна ў дужках), у якім даецца дадатковая характарыстыка абставін дзеяння, знешняга выгляду або паводзін персанажа. Прыход Лявона на сцэну не суправаджаецца аўтарскай рэмаркай, дзе б указвалася на знешні выгляд героя. Ярош. У рэмарках паведамляюцца звесткі аб паводзінах, пачуццях, інтанацыях, жэстах, знешнім выглядзе дзеючых асоб, аб той абстаноўцы, у якой яны дзейнічаюць. А. Макарэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

царко́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да царквы (у 1 знач.), звязаны з рэлігіяй, царквой, набажэнствам. Царкоўны прыход. Царкоўнае вучэнне. Царкоўныя кнігі. Царкоўная музыка. // Які належыць царкве. Царкоўныя землі. // Які праводзіцца царквою, у царкве (у 2 знач.). Царкоўны шлюб.

2. Які мае адносіны да царквы (у 2 знач.). Царкоўная вежа. □ Гэта быў, трапіўшы сюды па непаразуменню, царкоўны стараста суседняга сяла. Лынькоў. Раненька, як толькі сонечныя пр[амя]ні пазалацілі царкоўныя крыжы, ударылі званы. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

arrival

[əˈraɪvəl]

n.

1) прые́зд, прыхо́дm., прыбыцьцё n.; надыхо́д -у m.

2) прышэ́лец -ьца m., пры́шлы -ага m.; новапрыбы́лы -ага m.

The new arrival is a boy — Нованаро́джаны — хло́пчык

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

АСКНА́ЗІЙ Ісак Львовіч

(Лейбавіч; 16.1.1856, г. Верхнядзвінск Віцебскай вобласці — 1903),

бел. жывапісец. Вучыўся ў Пецярбургскай АМ (1874—79). У 1880—84 у Італіі, Германіі, Польшчы. Вярнуўшыся на радзіму, жыў у Віцебску. Аўтар жанравых сцэн з жыцця гарадоў і мястэчак Беларусі: «Яўрэйскае вяселле», «Прыход суботы», «Выпрабаванне жаніха» (усе 1890), «Па пазыку» (1892), «Вандроўныя шаўцы». Пісаў карціны на біблейскія сюжэты («Майсей у пустыні», 1885, «Саламон за працай над «Эклезіястам», «Кат з галавой Іаана Хрысціцеля» і інш.).

Літ.:

Булгаков Ф.И. Наши художники. Т. 1. СПб., 1889.

Л.Н.Дробаў.

т. 2, с. 36

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Bonus dux bonum reddit comitem

Пры добрым правадніку ‒ добры спадарожнік.

При хорошем проводнике ‒ хороший спутник.

бел. Які поп, такі і прыход. Які пастух, такое і стада.

рус. Каков барин, таков и крестьянин. Каков пастырь, таковы и овцы. Каков пастух, таково и стадо. Каков хозяин, таков и слуга. Каков поп, таков и приход.

фр. Tel curé telle paroisse (Каков кюре/поп, таков и приход).

англ. Like priest, like people (Каков поп, таков и приход).

нем. Wie das Haupt, so die Glieder (Какова голова, таковы и конечности). Der Deckel ist würdig des Deckels (Крышка достойна крышки). Wie der Kopf, so der Hut (Какова голова, такова и шляпа). Wie das Fleisch, so die Suppe (Каково мясо, таков и суп).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

прыне́сці, -нясу́, -нясе́ш, -нясе́; -нясём, -несяце́, -нясу́ць; -нёс, -не́сла; -нясі́; -не́сены; зак.

1. каго-што. Несучы, даставіць.

2. перан., што. З’явіцца прычынай, даць у выніку.

П. карысць. П. заспакаенне.

Напружаная праца прынесла свае вынікі.

3. што. Зрабіць, ажыццявіць што-н., што ўказана назоўнікам.

П. клятву (паклясціся). П. падзяку (падзякаваць). П. ў ахвяру што-н. (ахвяраваць).

4. каго (што); безас. і ў спалучэнні са словамі «д’ябал», «чорт», «нячыстая». Пра нечаканы, непажаданы прыход, з’яўленне каго-н. (разм.).

Які чорт прынёс сюды гэту кампанію!

Каго там прынесла нячыстая ў такі час?

|| незак. прыно́сіць, -о́шу, -о́сіш, -о́сіць.

|| наз. прынясе́нне, -я, н. (да 2 і 3 знач.) і прыно́с, -у, м. (да 1 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

accession

[əkˈseʃən]

n.

1) уступле́ньне n. (на трон), прыхо́дm. (да ўла́ды); атрыма́ньне n. (стано́вішча, пра́цы)

2) прыро́ст -у; дада́так -ку, набы́так -ку m.

new library accessions — но́выя набы́ткі бібліятэ́кі

3) до́ступ -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

congregation

[,kɑ:ŋgrɪˈgeɪʃən]

n.

1) зьбіра́ньне n., зыхо́джаньне ў грамаду́

2) збо́рышча n. (людзе́й), сход -у m.; зьезд -у m.

3) Relig. пара́фія f., прыхо́дm.; парафія́не, прыхаджа́не pl. only.

4) рэлігі́йнае тава́рыства, супо́лка, кангрэга́цыя f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ГО́МЕЛЬСКАЯ ІЛЬІ́НСКАЯ ЦАРКВА́,

помнік драўлянага дойлідства канца 18 ст. Пабудавана ў гіст. раёне Гомеля на беразе р. Сож. Раней тут быў храм старавераў пад назвай Спасаў. Пасля на яго месцы пабудавана драўляная Ільінская царква, у 1794 перабудавана. Побач з ёй існаваў мужчынскі і жан. скіт старавераў. У 1850 скіт і царква закрыты; абразы і рэдкія кнігі перададзены ў Гомельскую Петрапаўлаўскую царкву. З 1852 царква зноў дзейнічае, у 1853 пры ёй засн. аднаверскі прыход. Будынак царквы складаецца з трох зрубаў, пастаўленых адзін за адным па падоўжнай восі. Зрубы нефа і бабінца прамавугольныя ў плане, алтарнай апсіды — 5-гранны. Над бабінцам надбудавана шмат’ярусная вежа-званіца (васьмярык на чацверыку).

А.Ф.Рогалеў.

т. 5, с. 341

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

маро́з, ‑у, м.

1. Моцны холад, сцюжа. Мароз браўся мацней, гулка біў у сцены. Лынькоў. Пёк добры мароз, хоць і быў ужо красавік месяц. Шамякін. // Тэмпература паветра ніжэй нуля. Два градусы марозу. // Месца, дзе вельмі холадна, сцюдзёна. Вынесці мяса на мароз. Прыйсці з марозу. // Іней, наледзь на шыбах. Люда сядзела ў кутку, каля зацягнутага марозам акна. Брыль.

2. звычайна мн. (маразы́, ‑оў). Халоднае надвор’е з вельмі нізкай тэмпературай. Маласнежная зіма, маразы, ранні прыход вясны стварылі пэўныя цяжкасці ў правядзенні палявых работ. «Звязда».

•••

Дзед Мароз гл. дзед.

Мароз па скуры (па спіне) ідзе (прайшоў, прабег) — пра адчуванне холаду ад страху, моцнага хваляванне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)