◎ Падві́рак ’завостраная палачка для падплятання лапцей’ (Касп., Шатал.), подвырок, подвірок ’тс’ (Сл. Брэс.). Суфіксальны дэрыват ад падбіраць ’падплятаць лапці’; апошняе да uiti (гл. віць).⇉*

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бактэ́рыі

(гр. bakteria = палачка)

мікраскапічныя аднаклетачныя арганізмы, від мікробаў (маюць палачкападобную, шарападобную або звілістую форму).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Бактэ́рыя. Рус. бакте́рия, укр. бакте́рія і г. д. Новае запазычанне з зах.-еўрап. моў (ням. Bakterie, франц. bactérie < лац. bacterium ’палачка’). Падрабязней гл. Шанскі, 1, Б, 17.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бацы́лы

(лац. bacillum = палачка)

палачкападобныя бактэрыі, сярод якіх большасць з’яўляецца ўзбуджальнікамі інфекцыйных хвароб (напр. туберкулёзныя б.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дырыжо́рскі Dirigénten-;

дырыжо́рская па́лачка Dirigéntenstab m -(e)s, -stäbe, Táktstock m -(e)s, -stöcke;

дырыжо́рскі пульт Dirigentenpult n -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ука́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.

1. Палачка, якой паказваюць што‑н. [Палкоўнік] узяў указку, падышоў да карты і абвёў лінію фронту. Дудо.

2. Разм. Указанне, распараджэнне, настаўленне. Бабцы не падабалася, як бацька вострыць матыку, сячэ дровы, коле вепрука, а яму, — што без яе ўказак кроку нельга ступіць. Сяркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баге́т

(фр. baguette = палачка)

разьбяная, па-мастацку аздобленая або пафарбаваная драўляная планка, з якой робяць рамкі, карнізы.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

◎ Кне́біль ’маленькая завостраная палачка, якая служыць для вязкі снапоў’ (Шатал.). Параўн. кнібель (гл.) і кнэбэль (гл.). Укр. кнебель запазычана праз польск. knebel ’тс’ з ням. Knebel ’тс’ (Слаўскі, 2, 284–285).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

стылі́ст

(фр. styliste, ад гр. stylos = палачка для пісьма)

чалавек, які валодае майстэрствам літаратурнага стылю, піша добрым стылем.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Брызґу́ль ’палачка для вязкі снапоў’. Запазычана з літ. мовы. Параўн. літ. bruzgùlis ’дубінка’. Гл. Смулкова, Лекс. балтызмы, 40; аб літ. слове гл. Фрэнкель, 1, 60. Сюды ж брызгу́ль ’дзеравяны гаплік’ (Сцяшк. МГ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)