няспе́шны, ‑ая, ‑ае.

Які робіць што‑н. без спеху (пра чалавека). Няспешны ў рухах, разважлівы, заўсёды з усмешкай, лагоднай і хітраватай, Макар Сяргеевіч падабаўся людзям. Шыцік. // Які адбываецца без спеху; павольны, спакойны. Няспешная гутарка. Няспешная гульня. □ Аляксей Іванавіч увайшоў у пакой цяжкім няспешным крокам. Шашкоў. // Які не патрабуе спешнага выканання. Няспешная работа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

«ГНЯВА́Ш»,

«Гнеўка», «Загневаны», бел. нар. танец. Муз. памер 38. Тэмп павольны. Выканаўцы (дзяўчына і хлопец) у тэатралізаванай форме паказваюць сварку і прымірэнне закаханых, часта ў суправаджэнні песні («Дзяўчына мая заручоная, чаго так ходзіш засмучоная...»). Больш пашыраны ў зах. абласцях Беларусі. На Магілёўшчыне бытаваў варыянт «Гняваша», які выконвалі толькі мужчыны.

Літ.:

Народные песни местечка Селец Пружанского уезда Полесского воеводства (Западная Белоруссия) / Сост. И.К.Зданович. М., 1931.

Ю.М.Чурко.

т. 5, с. 317

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Паступова 1 ’паволі, патроху’ (КЭС, лаг.; Бяльк.). Укр. поступово ’тс’. Да паступовы < поступ (гл.). Сюды ж паступовасць ’павольны рух наперад’ (ТСБМ, Бяльк.).

Паступова 2 ’прагрэсіўна’ (Гарэц.). З польск. postępowy ’прагрэсіўны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

costive

[ˈkɑ:stɪv]

adj.

1) які́ хварэ́е на запо́р

2) які́ выкліка́е запо́р

3) паво́льны, мару́дны

4) скупы́, скна́рлівы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

leaden

[ˈledən]

adj.

1) сьвінцо́вы

2) цяжкі́, як сьвіне́ц

3) ну́дны, пану́ры

4) сі́не-шэ́ры

5) паво́льны; абцяжа́раны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Махлю́й ’дурнаваты’ (міёр., З нар. сл.), ’цюхця, павольны, няцямкі, тупы, неразумны’ (полац., А. Баханькоў). Відавочна, ад махла (гл.), якое ад махаць ’хлусіць са зменай семантыкі: ’хлус’ > ’ненармальны’ > ’дурны’. Гл. таксама махале́й.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пава́жна прысл., пава́жны

1. (важны, уплывовы) wíchtig, gewíchtig; máßgebend; würdevoll; ernst; gedíegen;

пава́жная асо́ба éine wíchtige [máßgebende] Persón;

2. (няспешны, павольны) lángsam; schwérfällig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

праця́глы

1. (у часе) lang, (án)dáuernd, ánhaltend, lángwierig (пра хваробу);

2. (у прасторы) áusgedehnt, lang gestréckt;

3. (павольны) gedéhnt, lang gezógen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

sácht, sáchte

1.

a ці́хі, паво́льны, асцяро́жны

2.

adv асцяро́жна, паво́льна, ці́ха

ímmer [nur mal] ~e! — спако́йна!, ці́ха!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

анда́нтэ

(іт. andante)

1) муз. умерана павольны тэмп, больш хуткі, чым адажыо, але павольнейшы за анданціна;

2) музычны твор або яго частка ў такім тэмпе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)