Навы́тар ’практыкаванне’ (Дуж-Душ.), навытарынный ’навучаны, звычны да справы, набіўшы руку, не навічок’, дзеепрым. залежнага стану ад дзеяслова навытырыць (Нік., Оч.). Этымалогія няпэўная; паводле Ластоўскага, бел.навытар ’навык да выканання чыннасцяў’ паходзіць ад тор ’шлях, дарога’, торыць ’праціраць дарогу’ (Ласт. 106) і, відаць, звязана з рус.поднатореть ’навучыцца, набіць руку ў якой-небудзь справе’, аднак няясным застаецца пачатак слова. Спробы звязаць з новы, параўн., напрыклад, чэш.novotář ’аматар новага, наватар’, славен.novotorija ’навіна, новыя парадкі’ і пад., ствараюць семантычныя цяжкасці. Мартынаў (вусна) выводзіць з *na‑o‑tor‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Навотны ’незнаёмы’ (бераст., Сцяш. Сл.), ’пра жывёлу, якая першы раз пасвіцца ў статку’ (мазыр., Жыв. сл.), новдтны ’наежджы, прыбытны аднекуль’ (ТС), ст.-бел.новотный ’новы’ (1499 г.), укр.новітний ’які нядаўна з’явіўся, новы’, польск.nowotny, чэш.novotny, славац.novotny, в.-луж.novotny ’тс’. Выказваецца меркаванне аб запазычанні ст.-бел. слова са ст.-польск.nowotny (Булыка, Лекс. запазыч., 194), што мае, відаць, пэўныя падставы, паколькі ў бел. мове не зафіксаваны зыходны назоўнік, які шырока прадстаўлены ў зах.-слав. мовах, параўн. польск.nowota ’навіна’, чэш.novota ’тс’, в.-луж.novota і інш. Гл. новы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзерць Месца, дзе выкарчаваны лес, кусты ці распрацавана аблога пад поле; навіна (Мін.Лемц. Айк., Ст.-дар.).
□ ур. Дзе́рці (поле) каля в. Пасека Ст.-дар. Тое ж ві́дзерць (Кам.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
lift1[lɪft]n.
1.BrE ліфт; пад’ёмнік
2. пад’ём, падня́цце
3.phys. пад’ёмная сі́ла
4. : give smb. a lift
1) падве́зці каго́-н. на машы́не
2) падбадзёрыць каго́-н.;
The news gave her a lift.Навіна падбадзёрыла яе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
цаліна́
1. Поле, якое ўзарана і засеяна ўпершыню (БРС); абложная зямля (Зах. Бел.Др.-Падб., Сал., Слаўг., Сміл., Ст.-дар.). Тое ж ялавіна́ (Тур.), навіна́ (Слаўг.).
2. Гурбы намеценага снегу, цалік (БРС).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
item[ˈaɪtəm]n.
1. прадме́т;
an item of furniture прадме́т мэ́блі
2. пункт; пара́граф; ну́мар (у спісе, праграме і да т.п.) the items on the agenda пу́нкты пара́дку дня
3. паведамле́нне;
a news itemнавіна́ (у газеце, на тэлебачанні і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Néue
subn -n но́вае, навіна́
was gibt's ~s? — што но́вага?
weißt du schon das ~ste? — ці чуў ты апо́шнюю навіну́?
das ~ste aus der Spórtwelt — наві́ны спо́рту
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
перакрыві́ць, ‑крыўлю, ‑крывіш, ‑крывіць; зак.
1.што. Зрабіць крывым, несіметрычным; перакасіць.
2.звычайнабезас.каго-што. Надаць несіметрычны выраз (твару, губам). Апухлы твар .. [Ядзі] перакрывіла.Новікаў.Чалавек запхнуў сала ў рот, але жаваць ужо не мог. Яму звяло сківіцы, перакрывіла рот.Асіпенка.
3.каго. Перадражніць. Я баюся, як г-р-ы-м-л-і-ц-ь, — тонкім дзіцячым галаском перакрывіў .. [Кузьма] дзяўчынку.Хведаровіч.[Ала:] — Валодзька, ведаеш новую навіну!.. — Новая навіна! — перакрывіў яе Валодзя. — Я аб гэтым яшчэ можа тыдзень назад ведаў.Шамякін.— Працава-алі, — перакрывіў Патапавіч, — больш тае гаворкі, як работы.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трасі́на ‘дрыгва, топкае балота’ (шчуч., ЛА, 2), ‘багна’ (Мат. Гом., Цых.), ‘плаў на балоце, каля возера, дзе калышацца верхняе покрыва’ (слонім., навагр., ЛА, 2), трэсіна́ ‘топкае месца на балоце’ (бяроз., драг., ЛА, 5), трасі́на ‘тс’ (хойн., Шатал.; карэліцк., лельч., лоеў, ЛА, 2), трасы́на ‘тс’ (пін., ЛА, 2), трясі́на́ ‘тс’ (шуміл., віц., чэрык., клім., ЛА, 2). Укр.дыял.трасі́на ‘дрыгва’, рус.тряси́на ‘наплаўнае балота, зыбучае месца, дзе глеба (з раслін) хістаецца і пад нагой выступае вада’. Да трэсці (гл.), першапачатковымі, відаць, былі формы з канцавым націскам з прасторавым значэннем тыпу цаліна́, навіна́, цвердзіна́ і пад., аднак у арэальным плане размежавання формаў не назіраецца. Гл. і трахіна.