Перакандры́чыць (пірікандры́чыць) ’пазнішчаць’ (Юрч. СНЛ). Гл. кандры́чка, параўн. смал. кандричить ’мучыць, здзекавацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dolegać
dolega|ć
незак. балець, мучыць, турбаваць;
ząb mi dolegać — у мяне зуб баліць;
co ci dolegać? — што цябе турбуе (мучыць)?
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
malträtíeren
vt дрэ́нна абыхо́дзіцца (з кім-н.), му́чыць (каго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Мэнка ’мука, пакута’ (Сцяшк., Сцяц.; маладз., Янк. Мат.; бяроз., Выг. дыс.; стаўбц., Нар. сл.; Сл. ПЗБ), ’фігура распятага Хрыста’ (швянч., там жа), мычыць, мэнчыцца ’мучыць, вельмі мучыць, цягнуць, валаводзіць’, ’пакутаваць’ (Мал., Шат., Юрч., івац., Сл. Брэс.; Сцяц., Сл. ПЗБ; міёр., З нар. сл.; віл., Нар. сл.). З польск. męka ’пакута’, męczyć ’мучыць’ (Шатэрнік, 161; Арашонкава, Бел.-польск. ізал., 10 і 13; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 96–97). Аналагічна мэнчанік ’пакутнік’ (шальч., Сл. ПЗБ) з польск. męczennik (Мацкевіч, там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тамава́ць ’стамляць, нудзіць, мучыць; збіваць з толку’ (Нас., Стан., Байк. і Некр.). Гл. таміць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тачы́ць², 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., то́чыць; незак.
1. што. Грызучы, праядаючы, рабіць дзіркі ў чым-н., пашкоджваць што-н. (пра насякомых, грызуноў).
Шашаль точыць хату.
2. перан., каго-што. Неадступна мучыць, паступова пазбаўляючы сіл (пра хваробу, думкі, пачуцці і пад.).
|| зак. патачы́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -то́чыць; -то́чаны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
здзе́кавацца
1. (мучыць) quälen vt, péinigen vt;
2. (абражаць, кпіць) verspótten vt, verhöhnen vt, sich lústig máchen (über A)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
абцярпе́цца, ‑цярплюся, ‑церпішся, ‑церпіцца; зак.
Разм. Звыкнуцца з чым‑н. непрыемным, з якімі‑н. непаладкамі. Пад канец другога тыдня астрожная адзінота і нуда сталі менш мучыць Максіма. Ён абцярпеўся і пачаў крыху прывыкаць да ўсяго гэтага. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аддрэ́нчыць ’аддрукаваць’ (Шат.). Відаць, кантамінацыя дрэнчыць (< польск. dręczyć ’мучыць, дакучаць, ціснуць’) і друкаваць (< польск. drukować).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Паствіцца, паствитисе (1588 г.) ’мучыць, катаваць’ (Гарб.). Са ст.-польск. pastwić się (nad kimś) ’здзекавацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)