нямо́жна нареч., в знач. сказ. нельзя́;
тут н. куры́ць — здесь нельзя́ кури́ть;
н. лама́ць дрэ́вы — нельзя́ лома́ть дере́вья
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
куры́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Тое, што і курыльня. — У думках я ўзрушваюся да таго, што выкурваю ў курылцы запар тры папяросы. Васілевіч. — Таварышы, нельга курыць тут. Ёсць курылка. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
allow [əˈlaʊ] v.
1. дазваля́ць;
Smoking is not allowed. Курыць не дазваляецца;
No dogs allowed. Уваход з сабакамі забаронены.
2. (for) праду́гледжваць; браць пад ува́гу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Курэ́нь 1 ’будан’ (ТСБМ, Бяльк., Яшк., Янк. II, Хрэст. дыял., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах., Маш., Шушк.). Укр. курінь, рус. курень. Разглядаецца як запазычанне з цюрк. (гагауз. kürün ’атрад воінаў’ (гл. Бернекер, 648). Семантычна далёка. Відаць, трэба вярнуцца да разгляду этымалагічнай сувязі з курыць (гл.) (Фартунатаў, BB, 3, 69; Міклашыч, 427). Наяўнасць бел. курэнь ’дымар’ актуалізуе гэту гіпотэзу.
Курэ́нь 2 ’дымар’ (Сл. паўн.-зах.). Да курыць 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абкуры́ць, -куру́, -ку́рыш, -ку́рыць; -ку́раны; зак.
1. каго-што. Абдаць каго-, што-н. дымам, духмянымі рэчывамі і пад.
А. ладанам.
А. пчол.
2. што. Зрабіць што-н. чорным, рудым ад дыму.
А. пальцы.
3. каго. Скурыць чый-н. тытунь (разм.).
4. што. Зрабіць больш зручным для курэння.
А. люльку.
|| незак. абку́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абку́рванне, -я, н. (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Куры́га красная ’канюшына лугавая, Trifolium pratense L.’ (Кіс.). Параўн. сінанімічныя назвы: красная дзятліна, чырвоная дзятліна (Кіс., 133). Паводле колеру да курыць. Суфіксацыя на ‑ыга (Сцяцко, Афікс. наз., 91).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Недака́рак ’акурак’ (Ян.). Відаць, дэфармаванае недакурак (ад курыць), незвычайны вакалізм выкліканні ўплывам слоў тыпу недагарак ’галавешка, недагарэлае палена’ (Сл. ПЗБ, ТС), параўн. польск. niedogarek ’недагарэлае палена, лучына; папяроса’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ну́ртам, ну́рта ’ніцма’ (Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ). Відаць, да курыць ’падаць уніз тварам’ пад уплывам корт, курт ’глыбіня, вір’ (гл.); сюды ж нуртаваць ’ныраць, даваць нырца’ (Сцяшк. Сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
курэ́ць, ‑рыць; незак.
Тое, што і курыцца (у 1–3 знач.). Цыгарка з газеты густа курэла на попельніцы. Хадкевіч. Мокрая зямля пачынала курэць параю. Ракітны. Машына .. неслася па шашы, аж курэў снег. Арабей.
•••
Аж (толькі) пыл курыць гл. пыл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
zabronić
зак. czego забараніць што;
zabronić palenia — забараніць курыць (паліць)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)