Gesétz
n -es, -e зако́н
ein ~ áuslegen — тлума́чыць зако́н
ein ~ éinbringen* — уне́сці законапрае́кт
ein ~ verábschieden — прыма́ць зако́н
ein ~ erlássen* — вы́даць зако́н
das ~ übertréten* [verlétzen], gégen das ~ verstóßen* — пару́шыць зако́н
das ~ ánrufen* — закліка́ць да зако́ну
kraft des ~es — у сі́лу зако́на
im Námen des ~es — і́мем зако́на
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
скасава́ць сов.
1. (закон, распоряжение) упраздни́ть; отмени́ть;
2. (договор, брак) расто́ргнуть;
3. юр. касси́ровать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
бяспа́мятны, ‑ая, ‑ае.
Які мае вельмі слабую памяць; няпамятлівы. Алеся лаюць за [божы] закон: — Ото бяспамятны дурніца! Бадай ты спрогся быў, тупіца! — Смяюцца, строяць з хлопца кпіны. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аліме́нты, ‑аў; адз. няма.
Сродкі, якія выплачваюцца на ўтрыманне непрацаздольных дзяцей ці бацькоў асобамі, якія звязаны з імі адносінамі роднасці. Плаціць аліменты, Атрымліваць аліменты. Закон аб аліментах.
[Ад лац. alimentum — утрыманне, харчаванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узаемавы́ручка, ‑і, ДМ ‑чцы, ж.
Узаемная выручка. Падполле зводзіць разам розных людзей. Потым яны на ўсё жыццё застаюцца сябрамі. Узаемавыручка і сяброўства — залаты закон падполля. Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Irretit muscas, transmittit aranea vespas
Павуціна ловіць мух і прапускае восаў.
Паутина ловит мух и пропускает ос.
бел. Каму за шутку прымуць, а другому за тое шкуру знімуць.
рус. Закон, что паутина: шмель проскочит, а муха увязнет. Закон ‒ дышло, куда хочешь, туда и воротишь.
фр. Où la guêpe a passé le moucheron demeure (Где оса прошла, там задержится мошка).
англ. Laws catch flies, and let the hornets go (Законы ловят мух, но упускают шмелей).
нем. Kein Gesetz, es find’t sein Loch (Всякий закон находит свою дыру). Gesetze haben weite Maschen (Законы имеют широкие отверстия/петли).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Канстыту́цыя ’асноўны закон дзяржавы’, ’будова арганізма, склад цела’ (ТСБМ) кансцітуцыя (Яруш.). Ст.-бел. конституция, констытуция, констытуцыя ’укладанне, устанаўленне’ (XVI ст.), са ст.-польск. konstytucja, якое з лац. cōnstitūtiō ’устанаўленне’, ’арганізацыя, стан’ (Слаўскі, 2, 431; Булыка, Запаз., 167).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
інтэрпрэтава́ць
(лац. interpretari)
растлумачваць, раскрываць сэнс чаго-н. (напр. і. закон).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
law of the land
зако́н краі́ны; канстыту́цыя
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дэкрэ́т, ‑а, М ‑рэце, м.
1. Урадавая пастанова па якому‑н. пытанню, якая мае сілу закона; указ, закон. Дэкрэт аб міры. Дэкрэт аб рабочым кантролі.
2. Разм. Дэкрэтны водпуск.
[Лац. decretum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)