скіпе́ць, ‑піць; зак.

1. Разм. Згарэць. Скіпела селішча ў агні — і дом, і сад датла. Непачаловіч. Не стала Рудні і Кандратавіч, Датла скіпела Гарадзішча — І плакаць некаму над стратамі, Над чорным сумам папялішчаў. Гілевіч.

2. перан. Разнервавацца; абурыцца. Раман скіпеў. «Давай яшчэ адну [партыю] згуляем!» — патрабуе. Што ж, выйграў у яго Ляксей і тую. «Вожык».

•••

Скіпець на нажы — загінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

улюбі́цца, улюблюся, улюбішся, улюбіцца; зак.

Закахацца ў каго‑н. [Люднікаў:] Дык чаго ты плакала, можа, улюбілася ў каго? [Ніна:] Я не ўлюбілася. Кучар. // Захапіцца чым‑н., паддацца хараству чаго‑н. Улюбіцца ў кнігі. □ Ленінград! Я ўлюбіўся ў тваю прыгажосць! Ставер. Але мы, улюбіўшыся насмерць у шляхі, пракладзеныя ў заўтра, навучылі песню разумець, што ў змаганні і загінуць варта. Таўлай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

захава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. Аберагаючы, не даць каму-, чаму-н. прапасці, загінуць, зберагчы цэлым.

З. дзяржаўную маёмасць.

З. здароўе.

З. прадукты ад цвілі.

З. успаміны (перан.: не забыць).

2. што. Пакінуць у сіле, у дзеянні.

З. за сабой права.

З. добрыя звычкі.

3. што. Не парушыць чаго-н.

З. умовы дагавору.

З. знешні спакой.

4. каго-што. Пакласці, размясціць так, каб не маглі знайсці (разм.).

Кнігу так захаваў, што я не знайшоў.

|| незак. захо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. захава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

hínsein

* vi (s) прапада́ць, загі́нуць

álles ist hin — усё прапа́ла [пайшло́ пра́хам]

das Kleid ist hin — суке́нка сапсава́на

er ist hin — ён загі́нуў [памёр]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

зача́хнуць, ‑чахну, ‑чахнеш, ‑чахне; пр. зачах, ‑ла; зак.

Змарнець, заняпасці (ад хваробы, гора і пад.). Зачахнуць у няволі. □ — Што ты, бедная дзяўчынка, Тут павісла на крыжы? Ты зачахнеш, Кацярынка, Як былінка на мяжы. Броўка. // Спыніць рост, развіццё; звяць, засохнуць (пра расліны). Калі дрэўца перасаджваюць у новы грунт, дык і яно патрабуе стараннага догляду і дапамогі. Інакш можа зачахнуць або і зусім загінуць. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

знасі́ць ​1, знашу, зносіш, зносіць; зак., што.

Носкай, доўгім карыстаннем прывесці ў непрыгоднасць (абутак, адзенне). Знасіць боты. □ [Леўчык] ніколі добра не з’еў, не знасіў добрай адзежыны, а ў самога свіран дабра гніе. Чарнышэвіч.

•••

Не знасіць галавы — не мінуць пакарання, не ўцалець каму‑н.: загінуць.

знасі́ць ​2, знашу, зносіш, зносіць; зак., каго-што.

Занесці куды‑н. і прынесці назад. Знасіць дзіця ў бальніцу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налажы́ць¹, -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак.

1. што. Палажыць зверху, паверх чаго-н; замацаваць што-н.

Н. зверху пліту.

Н. павязку.

Н. гіпс.

2. што. Зрабіць якую-н. памету, запіс, знак.

Н. рэзалюцыю.

3. што і чаго. Кладучы, напоўніць чым-н.

Н. воз сена.

4. што. Падвергнуць чаму-н., што абазначана назоўнікам; прызначыць што-н.

Н. штраф.

Н. спагнанне.

◊

Налажыць галавой (разм.) — прапасці, загінуць.

Налажыць лапу (руку) на што (разм.) — захапіць што-н., падпарадкаваць сабе.

|| незак. накла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. налажэ́нне, -я, н. (да 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапа́сці, -паду́, -падзе́ш, -падзе́; -падзём, -падзяце́, -паду́ць; -па́ў, -па́ла; -падзі; зак.

1. Знікнуць невядома куды.

Дакументы прапалі.

Дзе ты на тыдзень прапаў? (не прыходзіў на працягу тыдня).

2. Перастаць быць бачным ці чутным.

Коннік сеў на каня і прапаў з віду.

3. Страціцца, знікнуць; загінуць, памерці.

Прапаў спакой, боль.

Гэты чалавек нідзе не прападзе.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прайсці без карысці, безвынікова.

Паўдня прапала.

|| незак. прапада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Дзе наша не прападала! (гаворыцца, калі хто-н. ідзе на рызыку спадзеючыся на ўдачу; разм.).

|| наз. прапа́жа, -ы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Schlacht

f -, -en бі́тва, бой

in die ~ zíehen* [géhen*] — ісці́ на бі́тву

in der ~ bléiben* — загі́нуць у баі́

éine ~ líefern — даць бой

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

адсы́пацца, ‑сы́плецца; зак.

1. Высыпацца ў нейкай колькасці (пра што‑н. сыпкае).

2. перан. Разм. Выбыць з ліку, складу каго‑, Чаго‑н.; адсеяцца (у 3 знач.). Выпускнікоў засталося чалавек пяць ці шэсць. Рэшта адсыпаліся. Якімовіч.

3. перан. Разм. Загінуць (пра маладняк птушак і жывёл).

адсыпа́цца ​1, ‑а́ецца; незак.

1. Незак. да адсы́пацца.

2. Зал. да адсыпа́ць ​1.

адсыпа́цца ​2, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца.

Незак. да адаспацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)