няла́ска, ‑і, ДМ ‑ласцы, ж.
Непрыхільнасць, нядобразычлівасць да каго‑н. — Як жа гэта так? — узрушылася бабка: — За што такая няласка, такое пакаранне? Што благога вы зрабілі? Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падбяро́завік, ‑а, м.
Ядомы грыб з гладкай буравата-шэрай шапкай, які расце ў бярэзніку; абабак; бабка; бярозавік; чорнагаловік. На кожным кроку сустракаліся грыбы — баравікі, падбярозавікі, падасінавікі. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рачко́м, прысл.
Стаўшы на рукі і ногі. Бабка не паспела нават і аглянуцца, як Цімка ўжо быў пасярэдзіне лесвіцы, а яшчэ праз хвіліну рачком дабраўся да ганка. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ю́рьев / Ю́рьев день ист. Ю́р’еў дзень;
◊
вот тебе́, ба́бушка, и Ю́рьев день погов. вось табе́, ба́бка, і Ю́р’еў дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Медлік ’бабка з 30 снапоў’ (бяроз., Выг. дыс.). Да мэндлік (гл.). Мена ‑эн‑ у ‑e‑ у выніку «гіперправільнасці» (фанетычная адаптацыя польскіх лексем з насавым ę); параўн. польск. święto — бел. бяроз. сьве́то ’свята’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
схісну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Злёгку хіснуцца; трохі зрушыцца, скрануцца з месца. Цішыня. Не схіснуцца яліны. Колас. Цень схіснуўся, і ў дзвярах паказалася бабка Югася. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
табе́ мест., в дат., предл. п. тебе́; см. ты;
◊ вось т., ба́бка, і Ю́р’еў дзень — погов. вот тебе́, ба́бушка, и Ю́рьев день
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
бабы́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лек; ж.
Разм. Тое, што і бабылька. Бабка Параска была круглая бабылка, не мела ні мужа, ні сям’і і называла сябе «самасейкаю». Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́варажыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
Разм. Варожачы, прадказаць што‑н. — Але ж ты, бабка, нешта вельмі доўга варажыла, — заўважыў Лабановіч.. — Бо я хацела як найлепей вываражыць для вас. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ба́бчыцца ’зморшчвацца; скручвацца ў вузлы; старэць; поркацца, марудзіць’ (Нас., Бяльк., Гарэц., Юрч.). Рус. ба́бчиться ’перапутвацца, збівацца (аб сцяблах)’. Параўн. чэш. babčeti зморшчвацца (пра яблыкі)’. Утварэнне ад ба́бка. Гэта — дакладная паралель утварэнням ад ба́ба: ба́бець, ба́біцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)