Кры́ца ’камяк’, «Каб ты крыцай села» (Бір. Дзярж., Грыг., Яшк., КЭС, лаг.). Ст.-бел. крица ’каванае жалеза’ (з 1520 г.). Запазычанне з польск. kryca (?) праблематычнае (параўн. Булыка, Запазыч., 177). Укр. криця ’кавалак жалеза, пакрыты шлакам’, рус. крица ’тс’. Яшчэ Міклашыч (139) разглядаў гэтыя словы як запазычанні з ням. Kritze ’тс’ (параўн. Kritzeisen). Гл. Фасмер, 2, 378.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мі́каць1 ’рыкаць, мычаць, мыкаць’ (Юрч., Янк. 2, Ян.; паст., Сл. ПЗБ), мічэць ’тс’ (полац., Нар. лекс.), мік! — пра мычанне (мсцісл., Нар. лекс.). Гукапераймальнае. Мена ‑і‑ (замест ‑ы‑) — уплыў балт. моў (параўн. літ. mỹkti, mỹkauti ’мычаць’). Гл. таксама мы́каць.

Мі́каць2 ’неразборліва гаварыць, запінацца’ (Нас., Шат.). Балтызм. Параўн. літ. mỹkti ’няясна вымаўляць словы, запінацца’, mikė́ti, miksė́ti ’заікацца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Несураз (нисуразъ) ’непрыгожы’ (Мікуцкі, Шестой отч.), ’агідны’ (Анім.), рус. несуразый ’непрыгожы; недарэчны’, несуражий ’непрыгожы, нялоўкі’. Рускія словы, суадносныя з суразый, суражый ’прыгожы’, тлумачаць як вытворныя ад слав. rarъ (гл. раз), гл. Трубачоў, Зб. Романскаму, 141; Фасмер, 3, 806 і інш. Беларускае слова можна суаднесці з сурджыцца ’скасавурыцца’ (Сл. ПЗБ), для якога не выключана сувязь з рожа (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паўтара́ць ’гаварыць ці рабіць яшчэ раз тое самае’, ’поўнасцю узнаўляць’ (ТСБМ). Укр. повторя́ти, рус. повторя́ть, польск. powtarzać, балг. повтарям. Да прасл. po‑vьtoriti < vъtorъ ’другі’, этымалогію якога гл. у артыкуле паўтара́. Сюды ж паўторны ’другі, у другі раз’, ’паўтаральны’ (Нас., ТСБМ), паўтара́ка ’асоба, няспрытная на размовы, якая часта перапытвае і паўтарае словы таго, з кім гаворыць’ (КЭС, лаг.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Турбуле́нтны ‘бурлівы, бурны, хаатычны, віхравы (рух часцінак вадкасці, газу)’, турбуле́нцыя ‘віхравы, хаатычны рух часцінак (газу, вадкасці)’ (ТСБМ). Запазычаны з польскай (абодва словы) ці з рускай (турбулентны) мовы, у якія слова прыйшло з англ. ці франц. turbulent ‘тс’; апошнія паходзяць ад лац. turbulentus ‘бурлівы, бязладны, неспакойны’, якое з turbō ‘віхор, вір’, ‘кола’ (Голуб-Ліер, 494; Даза, 732; ЕСУМ, 5, 679).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

naturalize, BrE -ise [ˈnætʃrəlaɪz] v.

1. дава́ць грамадзя́нства; атры́мліваць грамадзя́нства;

She was naturalized in Spain. Яна атрымала іспанскае грамадзянства.

2. запазыча́ць, запазы́чваць (словы, выразы з іншай мовы);

This word was naturalized into/in English in the 20th century. Гэтае слова ўвайшло ў англійскую мову ў XX стагоддзі.

3. акліматызава́цца; прыжыва́цца, прыма́цца (пра жывёл, расліны)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

quote2 [kwəʊt] v.

1. цытава́ць; прыво́дзіць чые́-н. сло́вы;

She quoted from a newspaper article. Яна прывяла цытату з газетнага артыкула.

2. рабі́ць спасы́лку; спасыла́цца;

May I quote you on that? Можна пры гэтым спасылацца на вас?

3. econ. назнача́ць цану́, ста́ўку;

quote a price on a house назна́чыць цану́ за дом

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

tip1 [tɪp] n. ко́нчык; накане́чнік;

the tip оf the iceberg ба́чная ча́стка а́йсберга

from tip to toe з галавы́ да ног;

have smth. on the tip of one’s tongue быць, круці́цца на ко́нчыку языка́ (пра словы);

have smth. at the tips of one’s fingers ≅ ве́даць што-н. як свае́ пяць па́льцаў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

slur

[slɜ:r]

1.

v.i. (-rr-)

1) невыра́зна вымаўля́ць

to slur one’s words — глыта́ць сло́вы

2) невыра́зна піса́ць, зьліва́ць лі́тары

3) чарні́ць; абража́ць

2.

n.

1) невыра́зная вымо́ва, гук

2) пля́ма (на рэпута́цыі); паклёп -у m., абра́за f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

derive

[dɪˈraɪv]

v.t.

1) атры́мваць; здабыва́ць; чэ́рпаць

to derive pleasure from — атрыма́ць прые́мнасьць ад

2) выво́дзіць з чаго́, вызнача́ць

3) пахо́дзіць, прасо́чваць пахо́джаньне ці пача́ткі

words derived from Latin — сло́вы лаці́нскага пахо́джаньня

4) рабі́ць высно́ву шля́хам дэду́кцыі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)