ГРЫГО́Р’ЕЎ Даніла, разьбяр па дрэве 2-й пал. 17 ст. Родам з Віцебска. Вучань Іпаліта (Старца). Працаваў у Маскоўскай Аружэйнай палаце. Рабіў іканастасы, клірасы, куфры, шафы, цацкі для царэвічаў. Разам з Я.Анціп’евым і Я.Юр’евым упрыгожыў гербамі і «рознымі вуглавымі слупкамі» царскую карэту.
т. 5, с. 477
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
темII (составная часть сложного союза) тым;
чем бо́льше, тем лу́чше чым больш, тым лепш;
◊
тем бо́лее тым больш;
тем вре́менем тым ча́сам;
тем не ме́нее тым не менш;
вме́сте с тем ра́зам з тым;
ме́жду тем між (памі́ж) тым, тым ча́сам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апрацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., каго-што.
1. У працэсе вытворчай аперацыі абрабіць што‑н. Апрацаваць дэталь. □ Са шкурамі было шмат клопату: трэба было зняць іх, крыху апрацаваць, падсушыць. Маўр. // Уздзейнічаць чым‑н. з мэтай надаць патрэбныя якасці, уласцівасці. Апрацаваць што-небудзь кіслатой. // Спец. Ачысціць, дэзінфіцыраваць. Няўпэўненымі рухамі [Саша] апрацавала .. чорную ранку, з дапамогай Анатоля старанна забінтавала. Шамякін. // Разм. Зрабіць артылерыйскі абстрэл або бамбардзіроўку пазіцый непрыяцеля.
2. Падрыхтаваць для пасеву, пасадкі. Адзін толькі «Свецік» Назара Трацюка апрацаваў сёлета.. тысячу восемсот гектараў! Паслядовіч.
3. Надаць чаму‑н. завершаны выгляд; зрабіць больш дасканалым. [Крушынскі і Стэфка] разам меркавалі.., разам апрацавалі праграму. Бядуля. Вось вам верш, які мой сусед апрацаваў, пакуль мы з вамі гутарылі. Крапіва.
4. Разм. Уздзейнічаць на каго‑н. у пажаданым кірунку, схіліць на свой бок. [Платон:] — Не ведаю я, як можна апрацаваць шляхціца, калі ён, можна сказаць, нарадзіўся мужыцкім ворагам. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гру́па
(ням. Gruppe)
1) некалькі асоб, прадметаў, жывёл, якія знаходзяцца разам, побач (напр. г. коннікаў, г. дамоў);
2) скульптура або фатаграфічны здымак некалькіх асоб;
3) сукупнасць прадметаў, з’яў, рэчываў з агульнай прыметай, уласцівасцю (г. крыві);
4) сукупнасць асоб, звязаных агульнай мэтай, ідэяй, працай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кансепты́зм
(ісп. conceptismo, ад concepto = паняцце, думка)
адна з дзвюх асноўных школ іспанскага барока (разам з гангарызмам), паслядоўнікі якой займаліся пошукамі глыбінных і нечаканых сувязей паміж далёкімі прадметамі, з’явамі, паняццямі, імкнуліся да выяўлення парадаксальных заканамернасцей быцця, максімальнай выразнасці і сэнсавай насычанасці выказвання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
baby1 [ˈbeɪbi] n.
1. дзіця́, дзіцё, немаўля́
2. infml са́мы мало́дшы (у сям’і);
mother’s baby ма́мчын сыно́к
3. інфанты́льны чалаве́к;
Don’t be such a baby! Хопіць дзяцініцца!
4. (у зваротку) дзе́тка, мало́е
♦
leave smb. holding the baby infml перакла́дваць на каго́-н. адка́знасць;
throw the baby out with the bathwater infml вы́плюхнуць дзіцё ра́зам з вадо́ю
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
chip1 [tʃɪp] n.
1. стру́жка, габлю́шка; трэ́ска, шчэ́пка;
2. аско́лак, аске́пак (шкла); абло́мак (цэглы)
3. шчэ́бень; друз
4. зага́на; шчарбі́на, зазу́біна
5. лу́стачка, скры́лік, мале́нькі кава́лачак (бульбы, яблыка); pl. chips сма́жаная бу́льба;
fish and chips ры́ба са сма́жанай бу́льбай
6. comput. чып (крышталь разам з нанесенай на яго інтэгральнай схемай)
♦
have a chip on one’s shoulder трыма́цца задзі́рліва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
mate1 [meɪt] n.
1. BrE, infml ся́бра;
workmate/room-mate/schoolmate той, з кім ра́зам працу́еш/жыве́ш у адны́м пако́і/ву́чышся ў шко́ле
2. AmE муж або́ жо́нка
3. са́мка або́ саме́ц (з адной пары)
4. па́рная рэч, друга́я з па́ры рэ́чаў;
Here’s one sock, where is its mate? Вось адна шкарпэтка, дзе ж другая?
5. naut. памо́чнік капіта́на
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ВАЙНАРО́ЎСКІ Андрэй
(7—1740),
украінскі казацкі старшына, удзельнік змовы Мазепы. Пляменнік Мазепы. Пасля разгрому шведаў у Палтаўскай бітве 1709 разам з Мазепам уцёк за мяжу. Арыштаваны ў Гамбургу па патрабаванні рус. ўрада. Сасланы ў Якуцк, дзе і памёр. Вобраз Вайнароўскага створаны ў аднайм. паэме К.Ф.Рылеева.
т. 3, с. 459
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АДРА́СТ,
у грэч. міфалогіі цар Аргаса. Узначальваў няўдалы паход на Фівы і выратаваўся дзякуючы хуткасці свайго боскага каня. Удзельнічаў у пераможным паходзе эпігонаў на Фівы, у якім страціў сына Эгіялея і памёр ад гора. Паводле другога міфа, Адраст кінуўся ў агонь разам з сынам Гіпаноем.
т. 1, с. 136
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)