піха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Тое, што і пхаць. На станцыі было вельмі многа людзей. Яны бегалі ўсцяж вагонаў, крычалі, піхалі адзін аднаго. Арабей. [Антон Пятровіч:] — Ды хто, як не я, табе самому параіў паступіць у акадэмію? І яму раіў. Усіх вас, верхаглядаў, на добрую дарогу піхаў. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэпарцёр, ‑а, м.
Работнік газеты, радыё і пад., які дастаўляе рэдакцыі звесткі аб падзеях і здарэннях. Рэпарцёры, нарысісты, фельетаністы, фотакарэспандэнты — штатныя і пазаштатныя — збіраліся ў купку і горача абмяркоўвалі, дзе і як яны скончаць гэты дзень. Васілёнак. Збягаліся цікаўныя да сенсацый разявакі, газетныя рэпарцёры і ўсякі іншы народ. Лынькоў.
[Англ. reporter.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спярша́, прысл.
Разм. Першапачаткова, раней, спачатку. Спярша служыў .. [дзядуля] .. у мешчаніна, кульгавага пана Пстрычкі, што меў многа зямлі і вялікі сад. Гарэцкі. І сотні глотак песню падхапілі, Спярша няўлад, а грымнулі яны — Аж затрымцела вецце і бадылле і загулі шчарбатыя званы. Грахоўскі. Дзверы спярша абурана рыпнулі, потым гнеўна грукнулі. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сямёрка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Лічба 7. // Разм. Назва некаторых прадметаў (аўтобуса, трамвая і пад. маршруту № 7), якія нумаруюцца лічбай 7.
2. Група з сямі адзінак. Сямёрка байцоў.
3. Ігральная карта з сямю ачкамі. [Аляксей Пятровіч:] — Ксеня Сямёнаўна, падкідайце сямёркі, у вас яны павінны быць. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уздыхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
1. Аднакр. да ўздыхаць (у 1 знач.).
2. Перадыхнуць, адпачыць. [Антось:] — Знайсці то знайшоў, ды вельмі ж занятыя яны [сваякі]: і днём і ноччу на будоўлі, уздыхнуць няма калі. Кулакоўскі.
•••
Уздыхнуць свабодна (вольна); уздыхнуць на поўныя грудзі — адчуць палёгку, вызваліўшыся ад клопатаў і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фотакарэспандэ́нт, ‑а, М ‑пце, м.
Фатограф, які робіць здымкі для якога‑н. перыядычнага выдання. Рэпарцёры, парывісты, фельетаністы, фотакарэспандэнты — штатныя і пазаштатныя — збіраліся ў купкі і горача абмяркоўвалі, дзе і як яны скончаць гэты дзень. Васілёнак. [Бацька:] — Зараз мы выпусцім страуса Эму і бегемота Рану, каб таварыш фотакарэспандэнт зняў іх. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халмаго́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Разм. Карова або гусь халмагорскай пароды. Ды і статак не абы-які. Халмагоркі, бурачырвоныя латвійкі. Што ні карова — біяграфія. Асіпенка. А пакліча гусак халмагорак, — Крылы над вадою паўздымаюць, Загамоняць яны дружным хорам — Шум і пырскі, аж вясёлкі ззяюць. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хвале́бны, ‑ая, ‑ае.
У якім ёсць пахвала. Хвалебны водзыў. □ У «Чырвоны бор» часта наведваліся работнікі раённай газеты. Яны звычайна заходзілі да старшыні, гутарылі з ім, запісвалі з яго слоў тое, што ім трэба было, і пісалі хвалебныя артыкулы. Сабаленка. Пасля хору хвалебных рэцэнзій узнялася хваля крытыкі і разносаў. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цыра́та, ‑ы, ДМ ‑раце, ж.
Тканіна, накрытая з аднаго боку ці з абодвух бакоў асобым саставам, які робіць яе непрамакальнай. Стол быў засланы цыратай, чатыры крэслы стаялі навокал стала. Чорны. На століках у [машынным] бюро стаялі чатыры пішучыя машынкі. Усе яны былі пакрытыя чахламі з чорнай цыраты. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ало́нж
(фр. allonge = надстаўка)
1) прамая або выгнутая шкляная трубка, па якой вадкасць з халадзільніка, дзе адбываецца дыстыляцыя, сцякае ў прыёмнік;
2) аркуш паперы, які прымацоўваецца да вэксаля для гарантыйных запісаў, калі яны не змяшчаюцца на вэксальным бланку;
3) найбольшая адлегласць, з якой баксёр можа нанесці ўдар.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)